म्याग्दी । पूर्वउत्तर मोहोडा गरेको भिरालो जमिन । शिरानमा ऐतिहासिक ज्यामरुककोट र पुछारमा कलकल गर्दै बगेको कालीगण्डी नदी । बिचमा रहेको म्याग्दीको बेनी नगरपालिका वडा नं २ मा पर्ने खबरा गाउँ । केही वर्ष अघिसम्म पाखोबारी र सिरुघारीले ढाकिने गरेको यो गाउँ अहिले केराको हरियालीले सिंगारिएको छ ।
करिव एकसय ५० घरपरिवारको वस्ती रहेको यो गाउँको मुख्य आम्दानी अहिले केरा खेती बनेको छ । यहाँ बसोबास गर्ने प्रत्येक घरपरिवारले पाखो बारी,खरबारी र अन्न उत्पादन हुने जग्गामा समेत व्यवसायिक रुपमा केरा खेती गरेका स्थानीय कृषक नारायण सापकोटाले जानकारी दिनुभयो । सापकोटका अनुसार गाउँभरी केराखेती गरिएको छ । केरा विक्री गरेर गाउँमा वार्षिक रु दुई करोड बढी रकम भित्रिने गरेको छ ।
खबरामा पहिलो पटक वि सं २०५७ सालमा केराखेतीको सुरुवात गरिएको स्थानीय जगत घिमिरेले जानकारी दिनुभयो । आजभन्दा २७ वर्ष पहिले खबराका मानबहादुर थापाले पोखराबाट हजारी जातको केराका ३ वटा विरुवा ल्याएर खबरामा लगाउनुभएको र ती तीनवटा बोटमा राम्रोेसँग केरा फलेपछि स्थानीयले व्यवसायिक केरा खेती सुरु गरेका म्याग्दीकै अगुवा कृषक समेत रहनुभएका खबराका चन्द्रबहादुर कार्कीले जानकारी दिनुभयो ।
“खबरामा केरा खेतीको सुरुवात भएको २७ वर्ष भयो । तीनवटा केराका विरुवा लगाएर सुरु भएको केरा खेती अहिले पाँच सय रोपनी भन्दा बढी जग्गामा फैलिएको छ । गाउँको नाम नै परिवर्तन भएर ‘खबरा’ बाट ‘केरा गाउँ’ भनेर चिनिन थालेको छ ।”
खबराका तेजेन्द्र बहादुर कार्कीले खेर गएको २३ रोपनी बाँझो जमिनमा केरा खेती गर्नुभएको छ । बषौंदेखि बाँझो रहेको जमिनलाई उपयोगमा ल्याउने अभियानमा लागेका कृषक कार्कीले भिरालो र खोल्साखोल्सीको झाडी फँडानी गरी धमाधम केरा लगाउनु हुन्छ । कृषक कार्कीले केरा बिक्री गरेर वार्षिक रु सात लाखसम्म आम्दानी हुने गरेको बताउनुभयो ।
“भिरालो जमिनमा मल, जल नअडिने, बाली लगाउन समस्या भएर बारीहरू बाँझै छाड्ने गरेका थियौँ तर, केही वर्षयता सोही जमिनलाई उपयोग गरेर केरा खेती सुरु गरेपछि अहिले गाउँ नै केराखेतीले भरिएको छ । केराको हरियालीले गाउँ आकर्षक देखिएको छ भने स्थानीयको आम्दानीको मुख्य स्रोत पनि केरा खेती नै बनेको छ” कृषक कार्कीले भन्नुभयो ।
स्थानीय यामबहादुर घिमिरे, जगत घिमिरे, प्रेम कुँवर, चन्द्रबहादुर कार्की, शोभित शर्मा,तेजेन्द्र कार्की लगायत २० जना कृषकले बगैँचा नै बनाएर व्यावसायिक केराखेती गर्नुभएको छ ।
केरा खेती फस्टाउँदै मुख्य आम्दानीको स्रोत बन्न थालेपछि स्थानीयले अन्य अन्नबालीलाई विस्तार घटाउँदै केरा खेतीमै केन्द्रित हुन थालेको कृषक कार्कीको भनाई छ । “बाँझो जमिनमा केरा नलगाएको घर नै छैन,‘केरा खेतीमा समुदाय आकर्षित हुनुको मुख्य कारण बजार र आम्दानी हो”अर्का कृषक जगतबहादुर घिमिरेले भन्नुभयो ।
खबराका किसानले केरा विक्री गरेर वार्षिक रुपमा न्यूनतम रु ३० हजारदेखि रु १० लाखम्म आम्दानी गर्दै आएका बेनी नगरपालिका वडा नं २ का वडाअध्यक्ष यामबहादुर कार्कीले बताउनुभयो । अनुकूल हावापानी, उपयुक्त वातावरण, बजारको सुविधा र छिटो आम्दानी गर्न सकिने भएकाले व्यावसायिक केरा खेतीतर्फ यहाँका किसानहरुको आकर्षण बढेको उहाँको भनाइ रहेको छ । खवरामा बाइस नङ्ग्रे, मालढुंगे, ध्रुसे, चिनीलगायतका प्रजातिका केरा खेती हुन्छ ।
Like
Love
Happy
Surprised
Sad
Excited
Angry
बिक्रीमा विद्यावारिधि ?
युवा जनशक्ति निर्यात गर्ने देश
गल्तीलाई आत्मसात गर्ने कि अझै
योगचौतारी नेपाल स्वस्थ समाज निर्माणमा
हिमालय टाइम्स र नियमित लेखनका
प्राकृतिक चिकित्सालय र योग चौतारीबीच