सर्लाही । छठ पर्व धार्मिक आस्था र सांस्कृतिक परम्पराको प्रतीक हो । सूर्य उपासनाका लागि प्रसिद्ध यो पर्वले समयको प्रवाहसँगै आफ्नो शैली र अभ्यासमा परिवर्तन ल्याएको देखिन्छ ।
केही वर्षअघिसम्म छठ पूजा सम्पन्न गरेपछि श्रद्धालुहरूले प्रसाद र सामग्री टाउकोमा बोकेर आफ्ना आफन्त र चेलीबेटीको घरमा पुर्याउने परम्परा थियो । यसले नजिकका सम्बन्धलाई थप प्रगाढ बनाउने विश्वास गरिन्थ्यो । तर, समयसँगै यातायातका साधनहरूको सहज उपलब्धताले यो परम्परागत अभ्यासमा ठूलो परिवर्तन ल्याएको छ ।
हाल, ग्रामीण क्षेत्रका सडक सुधार र यातायातको प्रगतिका कारण, श्रद्धालुहरूले पैदल यात्रा गर्नुभन्दा सवारी साधन प्रयोग गर्न थालेका छन् । मोटरसाइकल, अटो र ट्याक्सीजस्ता साधनहरूको प्रयोगले न केवल समयको बचत गरेको छ, तर यात्रालाई पनि सहज र सुविधाजनक बनाएको छ ।
सर्लाहीका स्थानीय बासिन्दा रामेश्वर चौधरी भन्छन्, “पहिले टाउकोमा प्रसाद बोकेर जानु धार्मिक नियमजस्तै मानिन्थ्यो । अहिले सवारी साधनको प्रयोगले सजिलो त भएको छ, तर परम्परागत यात्राको अनुभूति गुमाउँदै गएको महसुस हुन्छ ।”
त्यस्तै, युवा पुस्ता यो परिवर्तनलाई सकारात्मक रूपमा लिँदै छन् । उनीहरू भन्छन्, “परम्परा जोगाउनु महत्त्वपूर्ण छ, तर समयअनुसार सुधार र आधुनिकता पनि आवश्यक छ।”
छठ पर्वको यो रूपान्तरणले देखाउँछ कि परम्पराहरू समय र आवश्यकतासँग अनुकूलित भइरहन्छन् । परिवर्तनको यो लहरले पर्वको सांस्कृतिक महत्त्वलाई भने अझै जीवित राख्न सकेको छ । आधुनिकता र परम्पराको सन्तुलन कायम गर्दै, छठ पर्वले समयसँगै नयाँ रूप ग्रहण गरिरहेको छ ।
बिक्रीमा विद्यावारिधि ?
युवा जनशक्ति निर्यात गर्ने देश
गल्तीलाई आत्मसात गर्ने कि अझै
योगचौतारी नेपाल स्वस्थ समाज निर्माणमा
हिमालय टाइम्स र नियमित लेखनका
प्राकृतिक चिकित्सालय र योग चौतारीबीच