यौन संक्रमणका लक्षण र बच्ने उपाय

काठमाडौं । असुरक्षित यौन सम्पर्कले मानिसहरुमा यौनजन्य रोग लाग्नुका साथै यौन संक्रमणको भय हुन्छ । आफ्नो जीवनसाथी भन्दा फरक व्यक्तिसँग यौन सम्पर्कका कारण आज धेरै मानिसमा यौनजन्य रोगहरु लाग्ने गरेको छ ।

कहिलेकाँही आफ्नै पाट्नर्रसँगको यौन सम्पर्कमा पनि सामान्य इन्फेक्सन नदेखिने भने होइन तर, जति अन्य व्यक्तिसँग असुरक्षित यौन सम्पर्कमा जोखिम हुन्छ आफ्नो पाट्नर्रसँग त्यक्ति जोखिम पक्कै हुँदैन ।

Sexually Transmitted Infections (STIs) लाई यौन सम्पर्क मार्फत एक व्यक्तिबाट अर्को व्यक्तिमा सर्ने संक्रमण भनिन्छ। यो योनि, गुदा वा मुखको सम्पर्कबाट हुन सक्छ। केही STIs गर्भावस्था, बच्चा जन्माउने वा स्तनपानको समयमा आमाबाट बच्चामा पनि सर्न सक्छन्।

सामान्य लक्षणहरू:

• योनि, लिंग वा गुदाबाट असामान्य तरल पदार्थ निस्कनु
• पिसाब गर्दा दुख्नु
• जननांग वा गुदाको वरिपरि गाँठो वा छालाको वृद्धि हुनु
• शरीरमा डाबर आउनु
• योनिबाट असामान्य रक्तस्राव हुनु
• जननांग वा गुदा चिलाउनु
• जननांग वा गुदाको वरिपरि घाउ, फोका वा मुसा हुनु
• मुख वा घाँटीमा मुसा हुनु (धेरै दुर्लभ)

धेरै STIs मा कुनै लक्षणहरू देखिँदैनन्, त्यसैले संक्रमित व्यक्तिलाई आफूलाई संक्रमण भएको थाहा नहुन सक्छ र अनजानमै अरूलाई सार्न सक्छ। निश्चित रूपमा थाहा पाउनको लागि परीक्षण गराउनु नै एक मात्र तरिका हो।

STIs बाट बच्ने उपायहरू:

• यौन सम्पर्क नगर्नु नै STI बाट बच्ने सबैभन्दा सुरक्षित तरिका हो।
• यदि यौन सम्पर्क गर्नुहुन्छ भने, सधैँ कन्डमको सही तरिकाले प्रयोग गर्नुहोस्। कन्डमले धेरैजसो STIs को जोखिम कम गर्छ, तर सबैलाई पूर्ण रूपमा रोक्न सक्दैन।
• आफ्नो यौन साथीहरूको संख्या सीमित गर्नुहोस्। एक मात्र यौन साथीसँग यौन सम्बन्ध राख्नु र दुवै जनाले STI परीक्षण गराएर नेगेटिभ भएको निश्चित गर्नु जोखिम कम गर्ने राम्रो तरिका हो।
• मदिरा वा ड्रग्स सेवन गरेर यौन सम्पर्क नगर्नुहोस्। यस्तो अवस्थामा सुरक्षित यौन अभ्यासहरू पालना गर्ने सम्भावना कम हुन्छ।
• HPV र हेपाटाइटिस बी जस्ता STIs विरुद्ध खोप लगाउनुहोस् यदि उपलब्ध छ भने।
• यदि तपाईं यौन रूपमा सक्रिय हुनुहुन्छ भने, नियमित रूपमा STI परीक्षण गराउनुहोस्, विशेष गरी नयाँ यौन साथीसँग यौन सम्बन्ध राख्नु अघि।

यदि तपाईंलाई STI भएको शंका छ वा लक्षणहरू देख्नुभएको छ भने, तुरुन्तै स्वास्थ्य सेवा प्रदायकसँग सल्लाह लिनुहोस्। धेरै STIs को उपचार गर्न सकिन्छ, र समयमै उपचार नगरेमा गम्भीर स्वास्थ्य समस्याहरू निम्त्याउन सक्छन्।

असुरक्षित यौन सम्पर्क भन्नाले कन्डम जस्ता सुरक्षात्मक उपायहरू प्रयोग नगरी गरिने यौन सम्बन्धलाई बुझाउँछ। यस प्रकारको यौन सम्पर्कले विभिन्न जोखिमहरू निम्त्याउन सक्छ:

असुरक्षित यौन सम्पर्कका जोखिमहरू:

• यौन संचारित संक्रमण (STI): असुरक्षित यौन सम्पर्क STI हरू सर्ने मुख्य कारण हो। यी संक्रमणहरू सामान्यदेखि गम्भीर स्वास्थ्य समस्याहरू निम्त्याउन सक्छन्, जसमा बाँझोपन, क्यान्सर र दीर्घकालीन दुखाइ समावेश छन्। केही सामान्य STIs मा क्लामाइडिया, गोनोरिया, हर्पिज, HPV, सिफिलिस र HIV/AIDS पर्दछन्। धेरै STIs मा कुनै लक्षणहरू नदेखिन सक्छन्, त्यसैले नियमित परीक्षण महत्त्वपूर्ण छ।
• अवांछित गर्भावस्था: कन्डम प्रयोग नगर्दा गर्भ रहने सम्भावना धेरै हुन्छ। यसले व्यक्ति र जोडीहरूका लागि अप्रत्याशित र कठिन परिस्थितिहरू सिर्जना गर्न सक्छ।
• भावनात्मक र मनोवैज्ञानिक असर: STI को निदान वा अवांछित गर्भावस्थाले व्यक्तिमा डर, चिन्ता, लाज, र उदासी जस्ता नकारात्मक भावनाहरू उत्पन्न गर्न सक्छ। यसले सम्बन्धहरूमा पनि तनाव ल्याउन सक्छ।

असुरक्षित यौन सम्पर्कबाट बच्ने उपायहरू:

• कन्डमको सही प्रयोग: प्रत्येक पटक यौन सम्पर्क गर्दा नयाँ कन्डमको सही तरिकाले प्रयोग गर्नुहोस्। कन्डमले धेरैजसो STIs र गर्भावस्थाबाट सुरक्षा प्रदान गर्दछ।
• यौन साथीहरूको संख्या सीमित गर्नुहोस्: धेरै यौन साथीहरूसँग यौन सम्बन्ध राख्दा STI को जोखिम बढ्छ। एक मात्र विश्वासिलो यौन साथीसँग सम्बन्ध राख्नु र दुवै जनाले STI परीक्षण गराएर नकारात्मक भएको निश्चित गर्नु सुरक्षित हुन्छ।
• नियमित STI परीक्षण: यदि तपाईं यौन रूपमा सक्रिय हुनुहुन्छ भने, नियमित रूपमा STI परीक्षण गराउनुहोस्, विशेष गरी नयाँ यौन साथीसँग सम्बन्ध राख्नु अघि।
• खोप लगाउनुहोस्: हेपाटाइटिस बी र HPV जस्ता केही STIs विरुद्ध खोप उपलब्ध छन्। आफ्नो स्वास्थ्य सेवा प्रदायकसँग खोपको बारेमा सल्लाह लिनुहोस्।
• सञ्चार: आफ्नो यौन साथीसँग सुरक्षित यौन अभ्यासहरू बारे खुला र इमान्दार कुराकानी गर्नुहोस्। दुवै जनाको सहमति र समझदारी महत्त्वपूर्ण छ।
• मदिरा र ड्रग्सबाट टाढा रहनुहोस्: मदिरा वा ड्रग्सको प्रभावमा हुँदा सुरक्षित यौन अभ्यासहरू पालना गर्ने सम्भावना कम हुन्छ।सुरक्षित यौन सम्पर्कले तपाईंलाई STIs र अवांछित गर्भावस्थाबाट बचाउन मद्दत गर्दछ र तपाईंको यौन स्वास्थ्य र समग्र कल्याणलाई सुनिश्चित गर्दछ। -पत्रपत्रिकाको सहयोगमा