मुठभेडतर्फ संसद्

काठमाडौं । सभामुख देवराज घिमिरेले निष्पक्ष र सुझबुझ ढंगले जिम्मेवारी निर्वाह नगर्दा संघीय संसद् प्रतिनिधि सभामा तनावको स्थिति सिर्जना भएको छ । प्रमुख प्रतिपक्षी कांग्रेसको अवरोधबीच सभामुख घिमिरेले कार्यसूची अघि बढाएपछि कांग्रेस र एमाले सांसदबीच धकेलाधकेल भएको हो । विपक्षी दल कांग्रेसका सांसदहरूको नाराबाजी र वेल घेराउबीच सभामुख घिमिरेले राष्ट्रपति कार्यालयबाट विधेयक प्रमाणीकरण भएर आएको पत्र पढेर सुनाउनुभएको थियो । पहिलो पत्र पढेर अर्को पत्रमा प्रवेश गर्न लागेपछि कांग्रेस सांसदहरूले चर्का नाराबाजी गरेपछि सभामुख घिमिरे रोकिनुभयो । कांग्रेसको विरोधबीच सभामुख अघि बढ्न खोजेपछि राप्रपा र लोसपाका सांसदहरूले पनि उभिएर विरोध गरे । कांग्रेस सांसदहरूले जबरजस्ती बन्द गर्न भन्दै पनि नाराबाजी गरेका थिए । उनीहरूले संसदीय मर्यादा कायम गर्न पनि माग गरेका छन् । सहकारी ठगलाई कारबाही गर्न भन्दै कांग्रेस सांसदहरूले नाराबाजी गरे । सांसदहरूले केहीबेर नाराबाजी गरेपछि सभामुख घिमिरेले राष्ट्रपतिले पठाएको दोस्रो पत्र वैशाख ३१ मा मन्त्री र राज्यमन्त्री नियुक्तिको पत्र पढेर कार्यसूची अघि बढाउनुभयो ।

राष्ट्रपति कार्यालयबाट प्राप्त पत्र पढेलगत्तै सभामुख घिमिरेले गृहमन्त्री रवि लामिछानेलाई बोल्न समय दिएपछि बैठक तनावग्रस्त बन्यो । कांग्रेसका सांसदहरूले लामिछानेलाई रोष्ट्रममा जान रोकिरहेको बेला एमाले सांसदहरू पनि सिटबाट उठेर बाटो खुलाउन अघि सरे । एमाले संसदीय दलका नेता केपी शर्मा ओली नै बाटो खुलाउन अघि सरेपछि सांसदहरूबीच धकेलाधकेलको अवस्था आएको थियो । त्यसक्रममा एमाले अध्यक्ष ओली र नेपाली कांग्रेसका उपसभापतिसमेत रहनुभएका सांसद धनराज गुरुङ भनाभनमा उत्रिनुभयो ।

बिहीबार नेपाली कांग्रेससहित प्रतिपक्षी दलहरूले वेल घेरेर नाराबाजी गरिरहेको समयमा सभामुखले बैठक सञ्चालन गरेपछि प्रतिपक्ष थप उत्तेजित बनेको हो । त्यसक्रममै सभामुखले गृहमन्त्री लामिछानेलाई बोल्नका लागि समय दिएर वातावरण थप जटिल बनाउन भूमिका खेल्नुभएको छ । सांसदहरूबीच धकेलाधकेल जारी रहेपछि सभामुख घिमिरेले आज (शुक्रबार) बिहान ११ बजे सम्मका लागि प्रतिनिधि सभाको बैठक स्थगित गर्नुभएको छ ।

क्षेत्राधिकारको विषय नमिल्दा समिति गठनमा हुन सकेन सहमति
सत्तारूढ र प्रमुख प्रतिपक्षी दल कांग्रेसबीच सहकारी छानविन समितिको क्षेत्राधिकारको विषयमा सहमति जुट्न सकेन । सहमति नभएपछि कांग्रेसले संसद् अवरोध जारी राख्ने निर्णय गरेको छ । कांग्रेसले समितिको क्षेत्रमा रवि लामिछानेले अपचलन गरेका सहकारीहरूको नाम राख्नुपर्ने अडान राखेको छ । यसमा अन्य दलहरू सहमत हुन सकेनन् । कांग्रेसकी सचेतक सुशीला थिङले क्षेत्राधिकारको विषयमा कुरा नमिलेको जानकारी दिँदै भन्नुभयो, ‘विषयवस्तु गृहमन्त्रीले बोल्नु र नबोल्नुमा सरोकार रहेन । हामीले राखेको सरोकार भनेको संसदीय छानविन समिति गठन हुनुपर्छ । संसदीय छानविन समिति डा.रामशरण महतदेखि जनार्दन शर्माको पालासम्म गठन हुने । अहिलेको पालामा चाहिँ नहुने भन्ने अभ्यास कहाँबाट सुरु गर्न खोजेको हो ? यो चाहिँ नमिलेको छ । सरकारमा संलग्न दलहरूको कारणले अड्किएको हो ।’

कांग्रेस सांसद प्रकाशशरण महतले सरकार सहकारी ठगी प्रकरणमा छानविन गर्न तयार भए पनि गृहमन्त्री रवि लामिछाने केन्द्रित भएर छानविन गर्न तयार नभएको जिकिर गर्दै भन्नुभयो, ‘कुरो मिलेको छैन । छानविन समिति जुन हामीले माग गरेका छौँ । त्यसमा रविजीलगायत सहकारीमा दुरुपयोग, ठगी भएको छ । सबैलाई समेटेर छानविन हुनुपर्छ भन्ने हाम्रो माग हो । त्यसका लागि सत्तापक्ष तयार छैन ।’

त्यसअघि प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले उपप्रधान तथा गृहमन्त्री लामिछानेलाई संसद्मा बोल्न दिन कांग्रेसलाई आग्रह गर्नुभएको थियो । त्यसपछि समिति बनाउने उहाँको आश्वासन छ । तर, समिति गठन नभएसम्म बैठक चल्न नदिने कांग्रेस अडानमा कायमै छ ।

सभामुखको भूमिका एक नेताको आदेशपालक जस्तो देखियो : थापा
नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापाले बिहीबार संसद् बैठकका सभामुख देवराज घिमिरेको भूमिका नेताको आदेशपालक जस्तो देखिएको आरोप लगाउनुभएको छ । बिहीबार संसद्को ल्होत्से हलमा पत्रकार सम्मेलन गरी उहाँले पुरानो पार्टीको आबद्धता बिर्सेर तटस्थ भूमिका निर्वाह गर्न सभामुखलाई आग्रह गर्नुभयो । ‘सभामुख आफ्नो भूमिका निर्वाह गर्न चुक्नुभयो । दलगत आबद्धता बिर्सनुभएन । प्रतिपक्ष वेलमा पुगेको र उभिएको बेला संसद्को कारबाही अगाडि बढाउनुले सभामुखको भूमिका निष्पक्ष देखिएन,’ उहाँले भन्नुभयो ।

थापाले आफूहरू एमालेका कार्यकर्ता नभएको भन्दै आफूहरूलाई नअह्राउन चेतावनी दिनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ‘एमालेका अध्यक्ष एउटा कुरामा झुक्किनुभयो जस्तो लाग्यो । उहाँले कांग्रेसका सांसदलाई आफ्ना कार्यकर्ता भन्ठान्नुभए जस्तो लाग्यो । एमालेका सांसदलाई उहाँको कुरा हो । हप्काउने, धम्काउने, तर्साउने, उठबस गराउने उहाँले त्यो अधिकार पनि राख्नुहुन्छ होला,’ थापाले अगाडि भन्नुभयो, ‘उहाँहरूको सम्बन्ध पनि त्यस्तै होला । तर, नेपाली कांग्रेस पार्टीका बारेमा पनि नसोच्नुहोला । सांसदका बारेमा पनि नसोच्नुहोला । हामी तपाईंका कार्यकर्ता होइनौँ । तपाईंले हामीलाई अह्राउने होइन ।’

बिहीबार संसद्का अप्रिय अवस्थाको सिर्जना हुनुमा नेकपा (एमाले)का अध्यक्ष ओलीको समेत भूमिका रहेको थापाको जिकिर थियो ।

गृहमन्त्री संसद्मा बोलेपछि हामीलाई बोल्न दिन सत्तापक्ष तयार भएन : शर्मा
नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री एवं सांसद विश्वप्रकाश शर्माले गृहमन्त्री रवि लामिछानेलाई संसद्मा बोल्न कांग्रेसले रोक नलगाएको दाबी गर्नुभएको छ । कांग्रेस नेताहरूको छलफलपछि पत्रकारहरूलाई प्रतिक्रिया दिँदै शर्माले भन्नुभयो, ‘हामी गृहमन्त्रीलाई संसद्मा बोल्न दिन जहिल्यै तयार छौँ । तर, उहाँ बोलेपछि कांग्रेसले बोल्न पाउनुपर्छ भन्ने हाम्रो माग हो । तर, सत्तारूढ दलहरू कांग्रेसलाई बोल्न दिने पक्षमा नभएकाले संसद् अवरोध गर्न बाध्य भएका हौँ । हामीले सत्तापक्षलाई बोल्न दिने तर सत्तापक्षले प्रतिपक्षलाई बोल्न रोक लगाउने यस्तो अभ्यास पनि कहीँ हुन्छ ?’

सभामुखको भूमिकामाथि कांग्रेसले उठायो प्रश्न
प्रमुख प्रतिपक्षी नेपाली कांग्रेसले सभामुख देवराज घिमिरेको भूमिकामाथि प्रश्न उठाएको छ । बिहीबार प्रतिनिधि सभाको बैठकमा नेकपा एमाले र कांग्रेसका सांसदहरूबीच धकेलाधकेल भएको थियो । सांसदहरूबीच धकेलाधकेलको स्थिति सभामुख घिमिरेको व्यवहारका कारणले आएको कांग्रेसका प्रवक्ता प्रकाशशरण महतको टिप्पणी छ । सभामुख घिमिरे संसद् सञ्चालनसम्बन्धी नियम र व्यवस्थाविपरीत अगाडि बढेको र एमाले सांसदहरूले फ्लोरबाट अगाडि बढ्न भनेपछि सभामुख विपक्षीहरूको नाराबाजीका बीच अगाडि बढ्दा समस्या भएको जिकिर गर्दै महतले भन्नुभयो, ‘तलबाट सिधै अगाडि बढा भन्ने र सभामुखले जबरजस्ती वेलमा विपक्षी दल निस्केको र कतिपय दल उभिइरहेको अवस्थाका बाबजुद सभा सञ्चालन गर्न थाल्नुभयो ।’

अध्यक्ष ओलीमाथि अपमानजनक व्यवहार भयो : एमाले
नेकपा एमालेले बिहीबार संसद्मा कांग्रेस सांसदहरूले आफ्ना संसदीय दलका नेता एवं पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीमाथि अपमानजनक व्यवहार गरेको आरोप लगाएको छ । साथै आगामी दिनमा यस्तो नगर्न आग्रह गरेको छ । एमाले प्रमुख सचेतक महेश बर्तौलाले कांग्रेस सांसदहरू सत्तापक्षको लहरमा आएर अवरोध गर्नु असंसदीय भएको टिप्पणी गर्दै भन्नुभयो, ‘हौसिएर सरकारको रोमा आएर अवरोध गर्ने, उपसभामुखको चेयरमा आएर बस्ने असंसदीय व्यवहार गर्नुभयो । हाम्रा संसदीय दलका नेतामाथि अपमानजक व्यवहार गर्नुभयो । कांग्रेसले आजको संसद्मा घोर अलोकतान्त्रिक र असंसदीय व्यवहार प्रदर्शन गर्नुभयो । अराजकता मच्चाउने जे काम भयो, यसको एमाले संसदीय दलको तर्फबाट भत्र्सना गर्न चाहन्छु । आगामी दिनमा यस प्रकारका असंसदीय व्यवहार प्रदर्शन नगर्न आग्रह गर्न चाहन्छु ।’

कांग्रेसले माफी माग्नुपर्छ : माओवादी
सत्तारूढ माओवादी केन्द्रका सांसद माधव सापकोटाले संसद्मा बिहीबार भएको गतिविधिका लागि कांग्रेसले माफी माग्नुपर्ने बताउनुभएको छ । माओवादीका सांसद सापकोटाले कांग्रेसका उपसभापति धनराज गुरुङले उपसभामुखलाई उठाएर उहाँको आसनमा गएर उभिनु असंसदीय भएको टिप्पणी गर्दै भन्नुभयो, ‘मर्यादालाई भुलेर जे गर्नुभयो, त्यो राम्रो भएन । कांग्रेसका सिनियर नेताहरूबाट जे क्रियाकलाप भयो, यसमा क्षमा मागेर आइन्दा संसद्लाई शोभनीय बनाउँछौँ भनेर कमिटमेन्ट गर्नुपर्छ ।’

अब संसदीय समिति नबन्ने रास्वपाको घोषणा
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)ले अब संसदीय समिति नबन्ने बताएको छ । उपप्रधान तथा गृहमन्त्री रवि लामिछानेलाई बोल्न दिनुपर्ने र सबै सहकारीको समस्यालाई हेर्नेगरी आफूहरू संसदीय समिति गठन गर्न तयार हुँदा पनि सहमति हुन नसकेको दाबी गर्नुभएका रास्वपा सहप्रवक्ता मनीष झाले भन्नुभयो, ‘अब समिति त्यो बेलामा मात्र बन्छ, जब कांग्रेस आफ्ना पदाधिकारीहरूको फाइल खोल्न तयार हुन्छ । कांग्रेस सभापति देउवाका साथै उनका श्रीमती र छोराको पनि छानविन गर्नुपर्छ ।’

राष्ट्रिय सभाको बैठकमा पनि अवरोध
सहकारी ठगी प्रकरणमा मुछिनुभएका गृहमन्त्री रवि लामिछानेमाथि संसदीय छानविन समिति गठनको माग राखेर प्रतिनिधिसभा बैठक अवरुद्ध गर्दै आएको कांग्रेसले बिहीबारदेखि राष्ट्रियसभा बैठक पनि अवरुद्ध गर्न थालेको छ । प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेपाली कांग्रेसले अवरोध गरेपछि बिहीबार राष्ट्रिय सभाको बैठक स्थगित भएको हो । बैठक सुरु भएलगत्तै कांग्रेस सांसदहरूले उठेर विरोध गरेपछि राष्ट्रिय सभाका अध्यक्ष नारायणप्रसाद दाहालले बैठक स्थगित गर्नुभएको हो । राष्ट्रिय सभाको अर्को बैठक जेठ ४ गते दिउँसो सभा १ बजे बस्नेगरी बोलाइएको छ ।