नयाँ गठबन्धनको संकेत !

वर्तमान सरकार बन्दा त्यसपूर्वको नेपाली कांग्रेससहितको गठबन्धन तोडेर एमालेलाई भित्र्याइयो । एमाले पनि ठूलो पार्टी त हो तर कांग्रेसभन्दा केही स्थान कम भएका कारण सरकारमा बहुमत पुर्‍याउनकै लागि भए पनि रास्वपालाई उसका सबै सर्त स्वीकारेर भए पनि सरकारमा ल्याउनुपर्ने बाध्यता सत्ताको नेतृत्वमा रहेका पार्टीहरूको थियो । त्यसकारण झण्डै वामपन्थी शक्ति भन्न मिल्नेहरू जति एक ठाउँमा उभिएर वर्तमान सरकार बनेको छ । रास्वपाको राजनीतिक झुकाव प्रष्टिएको छैन नत्र एमाले, माओवादी केन्द्र, एकीकृत समाजवादी पार्टीहरू वामपन्थी पार्टी हुन् । यस अर्थमा प्रजातान्त्रिक धार र वाममार्गीहरू ध्रुवीकरण भएका हुन् भन्ने आधार प्रष्टिन आएको छ ।

संघमा सरकार परिवर्तन हुनासाथ प्रदेशहरूमा पनि यसको प्रभाव परिरहेको छ । गण्डकीमा सत्तापक्षले ६० जनामा ३० जनाको समर्थन सरकारले पाउँदा यसैलाई बहुमत मानेर गठन गरिएको सरकारलाई अदालतले अमान्य गरिदिएको छ र सुरेन्द्र पाण्डेको पहिलेकै सरकारले अदालतको परमादेश अनुसार शपथग्रहरण गरिसक्नुभएको छ तर एक महिनाभित्र विश्वासको मत लिन यो सरकारलाई पनि धेरै ठूलो चुनौती छ । यस्ता समस्या अन्यत्र पनि छन् । कोशीको समस्या यस्तै छ । अदालतमा रिट फैसलाको पर्खाइमा छ । अहिले मदेश प्रदेशको समस्या टड्कारो बनेको छ ।

विद्यमान सरकार जोगाउन प्रयास भइरहेका छन् । संघको गठबन्धन त्यहाँ पनि जस्ताको तस्तै कायम हुने हो भने मधेस प्रदेशको सरकार ढल्ने निश्चित छ । तर, त्यहाँको सरकार बचाउने प्रयासमा नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले आहृवान गर्नुभएको बैठक उहाँको निवासमा सम्पन्न भएको छ । सहभागी नेताहरूको प्रतिक्रिया मधेस प्रदेशको सरकार जोगाउने प्रयासमा सकारात्मक सहमति भएको भन्ने छ । तर, यस बैठकलाई मधेसको सरकार जोगाउने बाहना बनाएर संघको सरकारका लागि नयाँ गठबन्धनको कसरतका रूपमा धेरैले बुझेका छन् । यसले जुन-जुन पार्टीहरू प्रतिपक्षमा छन् तिनका बीचमा संघको सरकारी गठबन्धन भत्काउने प्रयास भइरहेको छ भन्ने बुझाएको छ ।

राजनीतिमा यस्तो भइरहन्छ । तत्कालीन गठबन्धन फेरेर वर्तमान गठबन्धनको सरकार गठन गर्नासाथ प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल आफैंले राजनीतिमा यस्ता उथलपुथलहरू भइरहन्छन् र आपूm बाँचुन्जेल यसरी नै उथलपुथलहरू भइरहने बताउनुभएको थियो । तर, राजनीतिक उथलपुथलका प्रयोक्ता उहाँमात्र नभएर राष्ट्रिय राजनीतिका शीर्ष नेताहरू जो कोही हुन सक्छन् । वर्तमान सरकार निर्माणका समयमा नेकपा एमाले, माओवादी केन्द्र र रास्वपाको गठबन्धनले मात्र पनि बहुमत पुग्नसक्ने अवस्था थिएन । साना दलहरूलाई समेत सरकारमा संलग्न गराउने काम भयो । साना दलहरूलाई सरकारमा संलग्न हुने मौका यस्तै बेलामा मात्र आइपर्ने हो । तिनले त्यसलाई सदुपयोग गर्छन् । केही मन्त्री वा यस्तै अन्य केही कुरामा तिनको ठूला दलहरूसँग सहमति कायम हुने गर्छ ।

थोरै स्थानमा विजयी बनेका दलहरू मौकाको पर्खाइमा हुन्छन् । आफ्नो गठबन्धनमा बहुमत बलियो बनाउन एमाले र माओवादीहरूले माधवकुमार नेपालको एकीकृत समाजवादी पार्टीलाई समेत मनाएर सरकारमा सामेल गराएका छन् । गत वर्ष निर्वाचन सम्पन्न हुनासाथ कांग्रेससँगको चुनावी गठबन्धनको मित्रशक्ति नेपाली कांग्रेसलाई लात हानेर बाहिरिनु भएका प्रचण्ड पुनः तीन महिनामै एमालेको साथ छोडेर नेपाली कांग्रेससँगै हातेमालो गर्न पुग्नुभएको थियो । तर, एमालेबाट फुटेर अर्को पार्टी खोल्न पुग्नुभएका माधव नेपाल अस्थिर नबनी अडान लिएरै बसिरहनुभयो । अहिले पनि उहाँको चाहना सरकारमा जाने नभएको अवस्थामा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल र एमालेका अध्यक्ष केपी ओली दुवैजना नेपालको घरैमा गएर सरकारमा संलग्न हुन उहाँलाई मनाउनुभएको थियो ।

कट्टर दुश्मनका रूपमा रहेका माधव नेपाल र केपी ओली आम्नेसाम्ने भएर वार्तालाप गरेपछि सरकारमा संलग्न हुन नेपाल सहमत हुनुभएको थियो । पार्टीको सांसद संख्याका आधारमा वर्तमान सरकारमा उहाँलाई सम्मानजनक स्थान दिइएको छ तर ओली र उहाँ पार्टीमा सँगै रहेका बेला आपूmप्रति भएको व्यवहार सम्झेर हुनुपर्छ नेपाललाई वर्तमान गठबन्धन भित्रैदेखि रुचिकर लागेको छैनजस्तो देखिन्छ । होली वाइनमा चुकेबाहेक उहाँलाई तुलनात्मक रूपमा शालीन, भद्र र भ्रष्टाचारमा संलग्न नभएको नेताका रूपमा नेपाली जनताले हेर्ने गरेका छन् । हुनसक्छ उहाँको पार्टी सत्तागठबन्धनमा रहेका बेलामा पनि नेता नेपाल प्रतिपक्षी दल नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले आयोजना गरेको बैठकमा संलग्न हुन जानुभएको छ ।

वर्तमान सरकार बनेको धेरै समय भएकै छैन । यसको मधुमास अवधि अर्थात् हनिमुन पिरियड नै सकिएको छैन तर सरकारमा संलग्न दलहरूमै पनि असन्तुष्टिहरू छन् भन्ने माधव नेपालको प्रतिपक्षी दलहरूसँगको बैठकको संलग्नताले देखाउँछ । एमाले, माओवादी र रास्वपा एक ठाउँमा रहँदासम्म यो गठबन्धन दरिलो नै रहन्छ र भोलि कथंकदाचित अर्को गठबन्धन बन्यो भने त्यसलाई पनि बहुमत सावित गर्न सजिलो अवस्था रहँदैन । नेपाली जनताको चाहना चाहिँ कुनै अमूक दल वा अमूक व्यक्ति संलग्न भएको सरकार होइन देश र जनताको हित गर्ने सरकार हो । पटक–पटकको उथलपुथल होइन । यसलाई राजनीति गर्ने सबैले सधैं मनन् गर्नुपर्ने हुन्छ ।