नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरण

काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा संलग्न आरोपित बेचन झालाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । उनलाई कञ्चनपुरबाट पक्राउ गरिएको प्रहरी परिसर काठमाडौंका प्रवक्ता एसपी नवराज अधिकारीले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार कञ्चनपुरको नेपाल-भारत सीमा नजिकबाट पक्राउ परेका उनलाई काठमाडौं ल्याइसकिएको छ ।

शरणार्थीको कोटामा अमेरिका पठाउन खोज्नेहरूबाट बेचन झाले दुई करोडको चेक बुझेको प्रहरीको अनुसन्धानबाट खुलेको थियो । उनले टोखा नगरपालिका-६ स्थित धापासी घर भएका रामशरण केसीसँग दुई करोडको चेक लिएका थिए । भुटानी शरणार्थी प्रकरणको योजनाकार मध्येका एक सानु भण्डारीले भनेर आफ्नो नाममा रहेको हिमालयन बैंकको दुई करोडको चेक झालाई दिएको रामशरणले बयानमा खुलाएका छन् । केसीका अनुसार २०७८ मंसिर ८ मा नयाँ बानेश्वरस्थित हृवाइट हाउस कलेज अगाडि झाले चेक बुझेका हुन् । मन्त्रिपरिषद्बाट गिरोहले भनेअनुसार भुटानी शरणार्थीसम्बन्धी ‘निर्णय गराउन’ बेचनले चेक लिएको प्रहरी अनुसन्धानले देखाएको छ । बेचन झाले मन्त्रिपरिषद्बाटै निर्णयहरू गराउन सक्ने र त्यसपछि अमेरिका तथा तेस्रो मुलुकमा नेपालीलाई पठाउन सजिलो हुने कुरा सानु भण्डारीले रामशरण केसीलाई भनेको अनुसन्धानबाट थाहा भएको छ । तर, झाले चेक बुझेर पनि कुनै निर्णय गराउन सकेनन् । झाबारे जिल्ला प्रहरी कार्यालय काठमाडौंले दोस्रो चरणको अनुसन्धान गरिरहेको छ ।

थप राजनीतिक कनेक्सन खुल्ने अपेक्षा
नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका मुख्य राजनीतिक बिचौलिया बेचन झा पक्राउ परेसँगै यससँग जोडिएको थप राजनीतिक कनेक्सन खुल्ने अपेक्षा गरिएको छ । भारतीय नागरिक झा पक्राउ परेपछि यस विषयमा थप तथ्य खुल्ने तत्कालीन गृहसचिव टेकनारायण पाण्डेले बयान दिएका थिए । नक्कली शरणार्थी प्रकरणमा प्रहरी हिरासतमा रहेकाबेला तत्कालीन गृहसचिव पाण्डेले बयानका क्रममा भारतीय नागरिक बेचन झा राजनीतिक बिचौलिया रहेको बताएका थिए । जिल्ला सरकारी वकिल कार्यालयमा अनुसन्धान अधिकृतले लिएको बयानमा पाण्डेले झा राजनीतिक रूपमा सम्पर्कमा आएको बताएका छन् । ‘विगत देखिको गतिविधि र हाम्रो कार्यकालमा यस विषयमा सम्पर्कमा आएका व्यक्तिहरूको कनेक्सन हेर्दा शरणार्थी समस्यालाई राजनीतिक परियोजनाका रूपमा विकास गरेको देखिन्छ, पाण्डेले बयानमा भनेका थिए,’ राजनीतिक रूपमा सम्पर्कमा आएका बेचन झासँग बयान लिएपछि यस विषयमा थप गहिराइमा पुग्न सकिन्छ । राजनीतिक कनेक्सनको विषय भएकाले आफूले यस विषयलाई सचेतना र सतर्कतापूर्वक लिएर जाहेरीका प्रतिवादी केशवप्रसाद दुलालसँग आवश्यक सूचना प्राप्तिका लागि निकटता कायम गर्न आवश्यक भएकाले बढी कुराकानी भएको देखिएको हो ।’ दुलालले मन्त्रीलाई भेट्ने भनेपछि सचिवालयमार्फत सम्पर्क गर्ने भनेको उनले बयानमा भनेका छन् । ‘मन्त्रीज्यू’लाई भेटघाट गर्न चाहन्छौँ भनेपछि मैले सचिवालयमार्फत नै सम्पर्क गर्नु भनेर भनेको हो । फर्किने क्रममा हामीले मन्त्रीज्यू’सँग सम्पर्क ग¥यौँ भनेका थिए,’ उनले बयानका क्रममा भनेका थिए ।

शरणार्थी प्रकरणमा तत्कालीन गृहमन्त्री तथा कांग्रेस नेता बालकृष्ण खाँणसहित एमाले नेता टोपबहादुर रायमाझीलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको थियो । खाँण छुटिसकेका छन् भने रायमाझी अहिले पनि हिरासतमै छन् । अब झा पक्राउ परेपछि यसको थप तथ्य खुल्ने अपेक्षा छ ।
यसअघि प्रहरीले शुक्रबार पूर्वगृहमन्त्री रामबहादुर थापा बादलका छोरा प्रतीक थापालाई पक्राउ गरेको थियो । उनलाई प्रहरीले बौद्धबाट पक्राउ गरेको थियो । बादल गृहमन्त्री भएका बेला उनी केही समय स्वकीय सचिवसमेत बनेका थिए । तर, मन्त्रालयमा उनको भूमिका विवादित भएपछि स्वकीय सचिवबाट हटाइएको थियो । भुटानी शरणार्थीको समस्या समाधान गर्न भन्दै मन्त्रालयले पूर्व-सहसचिव बालकृष्ण पन्थीको नेतृत्वमा कार्यदल बनाएको थियो । कार्यदलको प्रतिवेदनमै नक्कली नामहरू घुसाएर नेपाली नागरिकलाई भुटानी शरणार्थी बनाउने प्रयास भएको थियो । त्यसक्रममा थापाले बिचौलियाको भूमिका निभाएको प्रहरी अनुसन्धानबाट खुलेको थियो ।
यसमा बादलका सुरक्षा सल्लाहकार इन्द्रजित राई, राईका छोरा नीरज राई, तत्कालीन ऊर्जामन्त्री तथा एमाले नेता टोपबहादुर रायमाझी, उनका छोरा सन्दीप रायमाझी पनि जोडिएका थिए ।

यसरी सुरु भएको थियो फर्जी शरणार्थी बनाएर अमेरिका पठाउने खेल
भुटानी शरणार्थी नै नभएका फर्जी व्यक्तिहरूलाई शरणार्थी बनाएर अमेरिका पठाउने योजनाको सुरुआत केशव दुलालबाट भएको प्रहरी अनुसन्धानबाट खुलेको थियो । उनले २०६६ जेठदेखि २०६७ माघ २३ सम्म परराष्ट्रमन्त्री रहेकी सुजाता कोइरालाको स्वकीय सचिव भई काम गरिसकेका थिए । प्रमाणीकरणमा छुटेका शरणार्थीको नामावली संकलनको काम सुरु भएसँगै नयाँ नामावलीमा फर्जी शरणार्थी बनाएर अमेरिका पठाइदिने भन्दै पैसा असुल गर्ने योजना दुलालले नै बनाएका थिए । उनले ललितपुरकै सानु भण्डारीलाई योजना सुनाएर भुटानी शरणार्थीको नयाँ सूचीमा नक्कली शरणार्थीलाई पनि समावेश गराई अमेरिका पठाउन सकिने र त्यसमार्फत मोटो रकम हात पर्ने योजना सुनएका थिए । दुलालको योजनाबारे सानु भण्डारीको योजनाअनुसार एमालेका सचिवसमेत रहेका पूर्वमन्त्री टोपबहादुर रायमाझी सहमत भएपछि उनैले त्यसबारे तत्कालीन गृहमन्त्री रामबहादुर थापाका सुरक्षा सल्लाहकार डा. राईलाई सुनाएका थिए । ठूलो रकम हात पर्ने देखेपछि डा. राईकै सक्रियतामा छुट शरणार्थी दर्ता गर्न परिपत्र तयार पार्ने र गृह प्रशासनकै मिलेमतोमा नेपाली नागरिकलाई भुटानी शरणार्थी बनाउने काम सुरु भएको थियो । दुलाल र भण्डारीले पूर्व क्षेत्रका लागि टंक गुरुङ र सागर राईलाई जिम्मा दिएर अमेरिका जान चाहने नक्कली शरणार्थीहरूको खोजी सुरु गरेका थिए । यो गिरोहले एक जनाबाट कम्तीमा १० लाखदेखि अधिकतम ४५ लाख रुपैयाँसम्म उठाएको थियो ।

लालीगुराँस सहकारीका सिइओ पक्राउ
बचतकर्ताको अर्बौं रकम अपचलनको आरोप लागेको ललितपुर पुल्चोकस्थित लालीगुराँस बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्थाका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सिइओ) सुरेन्द्र भण्डारी पक्राउ परेका छन् । उनलाई शुक्रबार राति उपत्यका अपराध अनुसन्धान कार्यालयको टोलीले काठमाडौंको विशालनगरबाट पक्राउ गरेको कार्यालयका प्रमुख एसएसपी सानुराम भट्टराईले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार सहकारीले बचतकर्ताको ६ अर्ब रुपैयाँ अपचलन गरेको आरोप लागेको छ । सहकारीलाई भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्रालयले २९ फागुन २०८० मा समस्याग्रस्त सहकारी घोषणा गरेको थियो । ललितपुर पुल्चोकस्थित श्री लालीगुराँस बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्था सञ्चालकहरूले जनताको ६ अर्ब रुपैयाँ बचतबाट निजी कम्पनीमा लगानी गर्नुका साथै राजनीतिक दलका नेताका आफन्तलाई ऋण दिई दुरुपयोग गरेको खुलेको छ । सहकारी विभागले गरेको स्वतन्त्र अनुगमनमा जनताको बचत दुरुपयोग गरी सञ्चालकहरूको नाममा खुलेका विभिन्न निजी कम्पनीमा लगानी गरेको र निक्षेप फिर्ता नगरेको पाइएपछि सहकारीलाई समस्याग्रस्त घोषणा तयारी गरिएको छ ।