बाढीले राजमार्ग बन्द भएपछि जुम्लाबाट पैदल हिँडेर सुर्खेत

विजय रावत/हिटा
जुम्ला । गएको असोज १९ गतेदेखि एक साता परेको अविरल वर्षाले जुम्लामा ठूलो धनजनको क्षतिदेखि कर्णाली राजमार्गमा पूर्णरूपमा क्षति गरेको छ । अहिले राजमार्ग बन्द हुँदा कर्णालीका नागरिकलाई सास्ती भएको छ । हवाईमार्ग नियमितरूपमा उडान नहुँदा झन् जुम्लीलाई पीडामाथि पीडा थपिएको छ । ‘१६ वर्षअघि हिँडेको जुम्ला-कालीकोट र दैलख हुँदै सुर्खेत पुग्ने बाटो निकै बिरानो भइसकेको रहेछ । पत्ता लगाएर हिँड्न सफल भयौँ । यात्रा कठिन भयो तर त्यसले फरक अनुभूति गरायो,’ जुम्ला चन्दननाथ नगरपालिका-७ जुम्ला मिचा गाउँ निवासी धनवीर नेपालीले भन्नुभयो । उहाँ गत शनिबार पाँच दिन लगाएर सुर्खेत जानुभएको हो । कात्तिक ६-१० गते काठमाडौंमा हुने विभिर्स इस्टर्न मण्डलीको महाभेलामा पुग्नका लागि नेपाली पैदल हिँडेरै सुर्खेतमा पुगेको बताउनुहुन्छ । असोज १९ गतेदेखि २४ गतेसम्म परेको अविरल वर्षाका कारण आएको बाढी र पहिरोले कर्णाली राजमार्ग ठप्प भएपछि पैदल हिँड्नुपरेको उहाँले बताउनुभयो ।

‘शक्ति र पहुँचवालाहरूको हवाईजहाज यात्रा हुँदा पहुँचविहीनहरू भने यतिबेला तल झर्न पैदल बाटो हिँडेरै कष्टकर यात्रा गरिरहेका छन् । नेपालीले जुम्लादेखि कालीकोटको गाल्जे, चिल्खाया, भलायपानी, पाद्मघाट, महावु लेक पार गरी दैलेखको ऊनपाटा, नाउली, महावसैनी, ओखरपाटा, छान्ना, औलजिरा, कालीमाटी, खुर्सानीबाडी, दैलेख बजार, चुप्रा, डुंगेश्वर, तालपोखरी, गाइबान्ना, गुराँसे हँुदै सुर्खेत पुगेको जानकारी दिनुभयो । बिरानो भइसकेका बाटोहरूमा उकालीओराली गर्दा कष्ट र फरक अनुभूति भए पनि गन्तव्य पु¥याउन ती बाटोहरू सहयोगी भएको उहाँको भनाइ थियो ।

त्यस्तै, तातोपानी गाउँपालिका-१ जुम्ला राँका गाउँ निवासी रत्न सार्की पनि पैदल यात्राबाटै सुर्खेत पुग्नुभयो । नेपाली सेनाको नौमहिने तालिममा रहनुभएका उहाँलाई असोज २२ गते नै नेपालगञ्ज पुग्नुपर्ने थियो । अविरल वर्षाले निम्त्याएको बाढी र पहिरोले कर्णाली राजमार्ग अवरुद्ध भएपछि नेपालगञ्ज पुग्न समस्या भयो । हवाई जहाजको टिकट पाउने अवस्था नभएपछि हिँड्न बाध्य भएको सार्कीले बताउनुभयो । ‘जुम्लामा हामीजस्ता सामान्य वर्गलाई टिकट पाउने अवस्था नै छैन,’ दुखेसो पोख्दै उहाँले भन्नुभयो, ‘राजमार्ग खुल्न अझ धेरै समय लाग्ने र प्लेनको टिकट पनि नपाउने अवस्था भएपछि हिँड्नुको विकल्प देखेनौँ अनि पैदल यात्रा सुरु गर्‍यौंँ ।’ त्यसैगरी काठमाडौं यात्राका लागि सुर्खेतसम्मको पैदल यात्रामा हिँड्नुभएका जुम्ला चन्दननाथ नगरपालिका निवासी जगत नेपाली, पातारासी गाउँपालिकाका मुनबहादुर नेपाली र तातोपानी गाउँपालिकाका जनकबहादुर रावतले विगतमा हिँडेका बाटो पछ्याएर सुर्खेत पुग्ने गरी पैदलयात्रा सुरु गरिएको बताउनुभयो । विगतमा कोभिड लागेर कमजोर बन्नुभएका पातारासी गाउँपालिकाका नेपाली भने पैदलयात्राका क्रममा लेक लाग्ने कुराले चिन्तित हुनुहुन्छ ।

प्राकृतिक विपद्को वितण्डाले कर्णाली प्रदेशमा विशेषगरी माथिल्लो कर्णालीका कालीकोट, जुम्ला, मुगु, हुम्ला र डोल्पामा जनधनको ठूलो क्षति गराएको छ । कर्णाली राजमार्गअन्तर्गत सुर्खेत-दैलेख सडकखण्ड खुले पनि कालीकोट–जुम्ला सडकखण्ड बाढी र पहिरोले तहसनहस भएको र खुल्न केही समय लाग्ने सडक डिभिजन कार्यालय जुम्ला डिभिजन प्रमुख राजीव श्रेष्ठले हिमालय टाइम्सलाई बताउनुभयो ।
कालीकोट सडकखण्डमा आजभोलि पनि नयाँ पहिरो आइरहेको छ,’ उहाँले भन्नुभयो, ‘सबैभन्दा बढी कालीकोट तिलागुफा गाउँपालिकाको राँचुलीदेखि मान्म खाँडाचक्र नगरपालिकाको पिलीसम्म सडक क्षतिग्रस्त अवस्थामा छ । हामीले जुम्लादेखि काम गर्दा नाग्मदेखि करिब दुई किलोमिटर र कालीकोटको दहीखोलादेखि सेरीघाटसम्म खोलेका छौँ ।’ सबै कुराले साथ दिए १० दिनमा सडक निर्माण हुने अन्यथा अझै समय लाग्ने सडक डिभिजन कार्यालय जुम्लाले जनाएको छ ।