पार्टीमा स्वेच्छाचारिता, अराजकता र अवसरवाद झांगिन खोज्दै छ : पोखरेल

काठमाडौं । नेकपा एमालेले नेता कार्यकर्तामा देखिएको समस्या औँल्याउँदै समाधानको सुझाव मागेको छ । नेकपा (एमाले)को जारी केन्द्रीय कमिटीको सातौँ पूर्ण बैठकमा संगठनात्मक कामको समीक्षासम्बन्धी प्रतिवेदन तथा प्रस्तावमा महासचिव शंकर पोखरेलले स्वेच्छाचारिता, निजी स्वार्थकेन्द्रित व्यक्तिवाद, अवसरवाद, चारित्रिक विचलन, अराजकता, अनुशासनहीनता जस्ता प्रवृत्ति झांगिन खोजेको तर्फ दशौँ महाधिवेशनले गम्भीर संकेत गरेको उल्लेख गर्नुभएको छ । गत वर्ष सञ्चालित मिसन ग्रासरुटका क्रममा पनि यी प्रवृत्ति देखिएको उल्लेख छ । ‘हाम्रासामु जनता, राष्ट्र र पार्टीको सेवामा समर्पित योग्य, इमानदार, निष्ठावान्, नेता कार्यकर्ता र सदस्यहरूको लक्ष्यकेन्द्रित एकताबद्ध र अनुशासित पार्टी निर्माण गर्न चुनौती खडा भएको छ’, प्रतिवेदनमा लेखिएको छ ।

प्रदेश र स्थानीय कमिटीहरू पार्टी प्रणालीमा नचलेको र गुटबन्दीका गम्भीर विकृति देखापरेको ठहर पनि महासचिव पोखरेलले गर्नुभएको छ । ‘कतिपय ठाउँमा कमिटीको पूर्ण बैठक नबस्ने, सचिवालय गठन नहुने या सचिवालयको बैठक नबस्ने जस्ता प्रवृत्ति देखापरेका छन् । मन मिल्नेहरू अलग्गै बस्ने, खानपिन गर्ने, कमिटीको सरोकारका विषयमा अलग धारणा बनाउने त्यसका आधारमा लबिङ गर्ने र कमिटीको निर्णयलाई प्रभावित पार्ने प्रवृत्ति पनि छ । प्रदेश तथा स्थानीय तहका कमिटीहरू अन्तरविरोधग्रस्त छन् र कतिपयमा ती गुटबन्दीका गम्भीर विकृति देखापर्न थालेका छन्’, महासचिवद्वारा प्रस्तुत प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।

पार्टीभित्रको आन्तरिक प्रतिस्पर्धा जित हासिल गर्ने औजारका रूपमा स्वेच्छाचारी ढंगले बिनामापदण्ड सदस्यता प्रदान गर्ने नकारात्मक प्रवृत्ति अझै समाप्त नभएको पनि उल्लेख गर्नुभएको छ । पार्टीमा गुटबन्दीका गम्भीर विकृति देखापर्न थालेको निष्कर्षसहित कमिटीलाई बेवास्ता गर्ने र निश्चित व्यक्तिको सेटिङमा पार्टीलाई बन्धक बनाउन खोज्ने प्रवृत्ति हुर्किँदै गरेको पनि उहाँको निष्कर्ष छ । प्रस्तावमा भनिएको छ, ‘स्थानीय अन्तरविरोधहरूमा पार्टी केन्द्रका यो वा त्यो नेतालाई जोड्ने वा सिरानी हाल्ने प्रवृत्ति देखिन थालेको छ । व्यक्तिगत वा गुटगत स्वार्थलाई निर्देशित पद, प्रतिष्ठा, मर्यादा र सुविधालक्षित अन्तरविरोधले पार्टीलाई नराम्रोसँग गाँज्न खोज्दै छ । विगतको स्थानीय, प्रदेश र प्रतिनिधि सभाको निर्वाचनमा पार्टीभित्रको अन्तरविरोध झांगिँदै गएर असहयोग र अन्तर्घातको तहमा समेत प्रकट भएको तीतो अनुभव हामीसँग छ ।’

प्रतिवेदनमा पार्टीका कार्यकर्ताको प्रभावकारी मूल्यांकन हुन नसकेको समस्या पनि औँल्याइएको छ । ‘कार्यकर्ताको मूल्यांकनका लागि हामीले दुईवटा विधि अवलम्बन गरेका छाँै । एउटा, महाधिवेशन र अधिवेशनमा पार्टी सदस्यले आफ्ना प्रतिनिधिमार्फत कमिटीका पदाधिकारी र सदस्य पदमा योग्यतम् व्यक्ति निर्वाचित गर्ने’, प्रतिवेदनमा भनिएको छ, ‘अर्को, दुई महाधिवेशन वा अधिवेशनको बीचमा कमिटीले आफ्नो कमिटीका पदाधिकारी र सदस्यलाई उचित जिम्मेवारी दिने, कार्यविभाजन गर्ने र आवश्यकताअनुसार दण्डित र पुरस्कृत गर्ने । तर, पार्टीमा दुवै मूल्यांकन प्रणाली प्रभावकारी ढंगले कार्यान्वयन हुन सकेका छैनन् ।’

‘पार्टीको संसदीय भूमिका कमजोर’
एमालेका केन्द्रीय कमिटी सदस्यहरूले पार्टीको संसदीय भूमिका कमजोर भएको बताएका छन् । बुधबार च्यासलमा केन्द्रीय कमिटी सदस्यहरूले संसदीय क्षेत्रको काम कमजोर भएकाले संसदीय विभाग र दललाई प्रभावकारी ढंगले संसद्मा प्रस्तुत हुन र जनताका मुद्दामा केन्द्रित हुनका लागि आवश्यक निर्देशन दिनुपर्ने माग उठेको पार्टी प्रचार विभाग प्रमुख राजेन्द्र गौतमले जानकारी दिनुभयो । उहाँले विकास निर्माणसम्बन्धी र जनताका सरोकारका मुद्दाहरूमा पार्टीका तर्फबाट अगुवाइ र नेतृत्व गर्नेगरी उठाउनुपर्ने आवाज उठेको बताउनुभयो । उहाँले आजको बैठकमा विभाजित भएका नौवटा समूहहरूमा पार्टीमा प्रस्तुत भएका चारवटा कार्ययोजना सहितका अवधारणाहरूमाथि सविस्तार छलफल भएको बताउनुभयो । उहाँले प्रस्तुत भएका प्रतिवेदनमा पार्टी कमिटीलाई व्यवस्थित ढंगले सञ्चालन गर्न पार्टीको विधान र नियमावलीको प्रभावकारी कार्यान्वयन हुनुपर्ने, कमिटी प्रणालीलाई स्थापित गर्नुपर्ने, पार्टीभित्र एउटा आचारसंहिता लागू गराएर पार्टीभित्र उठ्ने गरेका अनुशासनहीनता, आचरणका कुराहरू, विधि पद्धतिका कुराहरूलाई नियन्त्रण गर्नुपर्ने, त्यसका मुद्दा छानविन गर्नुपर्ने र त्यसलाई प्रभावकारी ढंगले कार्यान्वयन गर्नुपर्ने भन्ने विषय गम्भीरतापूर्वक उठेको पनि बताउनुभयो ।

समूहगत छलफलमा टोली नेता चयन
बैठकमा प्रस्तुत अवधारणामाथि निचोडमा पुग्न स्थायी कमिटीका सदस्यहरू रहेको एक, सात प्रदेशका सात र उपत्यका तथा सम्पर्क विशेष, जनसंगठन, प्रवासको एक गरी नौवटा समूह विभाजन गरिएको थियो । समूहगत छलफलमा उठेका विषयलाई निष्कर्षका रूपमा बैठकमा प्रस्तुत गर्न भूगोलका सात प्रदेशमा सम्बन्धित प्रदेश अध्यक्ष, उपत्यका तथा सम्पर्क विशेष, जनसंगठन, प्रवास क्षेत्रमा पेम्बा लामा र स्थायी कमिटी समूहका लागि काशीनाथ अधिकारीलाई टोली नेता चयन गरिएको थियो । सो पार्टीको केन्द्रीय कार्यालय, च्यासलमा भएको बैठकमा पार्टीको शुद्धीकरण र सुदृढीकरण सम्बन्धमा वरिष्ठ उपाध्यक्ष ईश्वर पोखरेल, जनवादी केन्द्रीयताको संगठनात्मक सिद्धान्त र जनआधारित कार्यकर्ता पार्टीको मर्मलाई बुझ्ने र कार्यान्वयन गर्ने चुनौती सम्बन्धमा उपाध्यक्ष विष्णुप्रसाद पौडेल, पार्टीको संगठनात्मक कामको समीक्षा सम्बन्धमा महासचिव शंकर पोखरेल र जनसरोकार जनदबाब सम्बन्धमा उपमहासचिव प्रदीपकुमार ज्ञवालीले बुधबार अवधारणा सहितका कार्ययोजना प्रस्तुत गर्नुभएको थियो । बैठकमा सहभागी सदस्यहरूका सुझावसमेत समेटेर समूहका नेताले बिहीबार बैठकमा पेस गर्नेछन् । बिहीबार नै अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले बैठकमा उठेका प्रश्नको जवाफ दिएर बैठक समापन गर्ने तयारी छ ।