जलविद्युतमा लगानी बढ्ने राष्ट्रपतिको विश्वास

काठमाडौं । राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले नेपाल विद्युत् आयात गर्ने देशबाट विद्युत् निर्यात गर्ने देशका रूपमा परिणत हुनु महत्वपूर्ण रहेको बताउनुभएको छ । काठमाडौंको भृकुटीमण्डपमा बुधबारदेखि आयोजित हिमालयन हाइड्रो एक्स्पो २०२४ को बिहीबार उद्घाटन गर्दै उहाँले नेपालले १० वर्षभित्र १० हजार मेगावाट विद्युत् छिमेकी भारतमा बिक्रीका लागि बजार खुला गरिसकेकाले नेपालको जलविद्युत् क्षेत्रमा थप लगानी हुने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । सरकारको सहजीकरण र समन्वय तथा निजी क्षेत्रको संलग्नताबाट विद्युत् उत्पादनका लागि राखिएका लक्ष्य हासिल हुन सक्ने उहाँको भनाइ थियो ।

एक्स्पोले ऊर्जा विकासमा सहभागी सबै पक्षलाई एकै ठाउँमा ल्याएर हातेमालो गर्न सहयोग पुग्ने भन्दै राष्ट्रपति पौडेलले हरित ऊर्जा विकासमा स्वदेशी र विदेशी सबै लगानीकर्ता एकजुट भएर अघि बढ्न आहृवान गर्नुभयो ।

ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइमन्त्री शक्तिबहादुर बस्नेतले जलविद्युत् विकासको प्रचुर सम्भावना रहेको नेपालको उन्नतिको महत्वपूर्ण आधार रहेको बताउनुभयो । आगामी १२ वर्षभित्र २८ हजार सात सय मेगावाट विद्युत् उत्पादन गर्ने कार्ययोजना सरकारले ल्याएको र कार्ययोजना महत्वाकांक्षीजस्तो देखिए पनि यथार्थ र आवश्यकतामा आधारित भएर गरिएको बताउनुभयो । जसका लागि देशभित्रको स्रोतमात्र होइन, वैदेशिक लगानी ल्याउनुपर्ने आवश्यकता रहेको उहाँको भनाइ थियो ।

हाल संसद्मा दर्ता भई दफावार छलफलमा रहेको विद्युत् विधेयक चाँडोे पारित भई कार्यान्वयनमा आउने र जलविद्युत् परियोजना विकासका लागि नयाँ विद्युत् ऐनले सहजीकरण गर्ने पनि मन्त्री बस्नेतले विश्वास व्यक्त गर्नुभयो ।

स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादकहरूको संस्था, नेपाल (इप्पान) अध्यक्ष गणेश कार्कीले १३ खर्ब रुपैयाँ जलविद्युत् आयोजनामा लगानी भइसकेको जानकारी गराउँदै आर्थिक वृद्धि र रोजगारी सिर्जना, दक्ष, अर्धदक्ष र अदक्ष गरी पाँच लाखभन्दा धेरै नागरिकले रोजगारी पाइरहेको बताउनुभयो । सरकारले राखेको २८ हजार सात सय मेगावाट विद्युत् उत्पादन गर्न वन, जग्गालगायतका विषयमा सहजीकरण गर्नुपर्नेमा उहाँको जोड थियो ।

एक्स्पोले लगानी सम्मेलनका लागि पनि सहयोग पुग्ने भन्दै उहाँले विदेशी लगानी वृद्धि गर्न नीतिगत सुधार र प्रक्रियागत झमेलालाई सहज बनाउँदै लैजान सरकारसँग आग्रह गर्नुभयो ।

जलविद्युत् परियोजना विकाससँगै स्थानीय विकासमा महत्वपूर्ण सहयोग पुगिरहेको उल्लेख गर्दै कार्कीले आयोजना प्रवद्र्धकले स्थानीय सडक, खानेपानी, स्वास्थ्य चौकी, खेलमैदानलगायतका पूर्वाधार निर्माणमा योगदान पु¥याएको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ‘अधिकांश क्षेत्रमा आर्थिक गतिविधि ठप्प भइरहेको अवस्थामा अर्थतन्त्रलाई गति दिने र आर्थिक वृद्धिमा सहयोग गर्ने एक मुख्य क्षेत्र भनेको ऊर्जा हो । जलविद्युत्लगायतका ऊर्जा आयोजनाको नियमित निर्माणले ऊर्जा आयोजनामा सामान आपूर्ति गर्ने विभिन्न क्षेत्रका दर्जनौँ व्यवसायीको जीवनयापन भएको छ । राज्यले पनि बर्सेनि अर्बौं रुपैयाँ रोयल्टी पाउँदै आएको छ ।’

नेपालस्थित क्यानाडाका राजदूत क्यामरुन म्याकीले भिडियो सन्देशमार्फत् नेपालको समृद्धिका लागि जलविद्युत्को विकास महत्वपूर्ण रहेको बताउनुभयो । नेपालमा जलविद्युत् परियोजनाको विकास गर्न क्यानाडासँग रहेको सीप, ज्ञान र अनुभव उपयोगी हुने उहाँको भनाइ थियो । नवीकरणीय ऊर्जा विकासका लागि अद्यावधिक प्रविधि प्रयोगमा म्याकीले जोड दिनुभयो । इप्पानका वरिष्ठ उपाध्यक्ष मोहन डाँगीले विद्युत् निर्यातमा भन्दा पनि देशभित्रै खपत वृद्धि प्राथमिकतामा रहेको बताउनुभयो । समद्धिका लागि हरित ऊर्जा भन्ने नारासाथ सुरु भएको एक्स्पो शुक्रबार सम्पन्न हुनेछ ।