सरकारको उद्योग नीति “प्रदेशको अधिकार अझै अपुर्ण”

रुपन्देही । केही समय अघि संघीय र प्रदेश सरकारका उद्योग मन्त्रीहरुबीच समन्वयात्मक बैठक बस्यो । काठमाडौंमा बसेको बैठकमा प्रदेशका मन्त्रीहरुले उद्योगको अधिकार पुर्ण रुपमा प्रदेश सरकारले नपाएका कारण उद्योग मैत्री वातावरण निर्माण गर्न नसकेको गुनासो गरे । उद्योग सम्बन्धि पुर्ण अधिकार प्रदेशलाई दिनु पर्ने माग राखेका प्रदेश मन्त्रीहरु समक्ष संघीय मन्त्री दामोदर भण्डारीले भन्नुभएकाे थियाे "अब उद्योगको पुर्ण अधिकार प्रदेश सरकारलाई हस्तान्तरण हुन्छ ।" तर उक्त बैठक बसेको झण्डै ४ महिना पुग्न लाग्दा समेत उक्त अधिकार प्रदेश सरकारमा हस्तान्तरण हुन सकेको छैन । फलतः उद्योगका बारेमा प्रदेश सरकारले अपेक्षित काम गर्न सहज नभैरहेको लुम्बिनी प्रदेशका उद्योग, पर्यटन तथा यातायात मन्त्री प्रचण्डविक्रम न्यौपानेले जानकारी दिनुभयाे । "उद्योगको सम्पुर्ण अधिकार अब प्रदेश सरकारलाई हस्तान्तरण हुन्छ भनेको ४ महिना भयो, तर अहिले सम्म अवस्था पहिलेकै जस्तै छ," उद्योग दिवसका अवसरमा भैरहवामा आयोजित कार्यक्रममा मन्त्री न्यौपानेले उद्योगी व्यवसायीहरुलाई भन्नुभयाे "प्रदेशलाई पुर्ण अधिकार प्राप्त नहुँदा तपाईहरुका समस्या समाधानमा केही असहज भैरहेको सत्य हो ।"

व्यवसायीहरुलाई झन्झटिलो करको नीतिले समस्या पर्दै आएको गुनासो ब्याप्त रहेको भन्दै मन्त्री न्यौपानेले भन्नुभयाे "तपाईंहरुले स्थानीय तहमा कर, प्रदेश सरकारमा कर, अनि संघीय सरकारमा कर तिर्नु परिरहेको छ, यो निकै झन्झटिलो नीति हो, एकै ठाउँमा कर तिर्ने वातावरण निर्माण गरौं, केही सहज बनाऔं भनेर हामिले भन्दै आएका छौँ, तर हामिले भनेको जस्तो हुन सकेको छैन ।"

उद्योग सम्बन्धी दोहोरो नीतिका कारण व्यवसायीहरु मर्कामा परिरहेको भन्दै मन्त्री न्यौपानेले दोहोरो नीतिको अन्त्य नहुँदा सम्म व्यवसायीहरुका समस्या समाधान असहज हुने समेत बताउनुभयाे । "क्रसर उद्योग दर्ता संघमा हुने भनिएको छ, अनि नविकरण प्रदेशले गर्ने भनिएको छ," मन्त्री न्यौपानेले भन्नुभयाे "अझ अहिले अब सबै प्रदेशमै हुन्छ प्रदेशमै जानुस भनेर भनिन्छ, तर क्रसरको पनि पुर्ण अधिकार प्रदेशलाई छैन ।" संघले अधिकार हस्तान्तरण नगर्दा प्रदेशले केही काम गर्न सकेन भन्ने सन्देश आम जनमानसमा पर्दै गएको समेत उहाँले बताउनुभयाे ।

प्रदेशलाई प्राप्त अधिकारअनुसार भने सरकारले काम गरिरहेको उहाँको भनाइ छ । प्रदेशका रुग्ण उद्योगहरुलाई पुन: चलायमान बनाउन यस्ता उद्योगहरुको खोजीमा मन्त्रालय लागेको भन्दै मन्त्री न्यौपानेले यस्ता उद्योगहरुको पहिचान गरेर मन्त्रालयलाई जानकारी दिन समेत ब्यवसायीहरुलाई आग्रह गर्नुभयाे । "उद्योग ब्यवसाय सन्चालनमा अहिले बिकराल समस्या छ, उद्योगहरु बन्द गरेर पलायन हुने अवस्था छ, कैयन उद्योगहरु रुग्ण छन," मन्त्री न्यौपानेले भन्नुभयाे "यस्ता रुग्ण उद्योगहरूलाई पुन: चलायमान बनाउने दायित्व सरकारको हो, यस्ता उद्योगहरूको खोजीमा हामी लागेका छौँ, यस्ता उद्योगहरुका बारेमा तपाईहरुले पनि जानकारी दिएर सरकारलाई सहयोग गरिदिनुस ।" रुग्ण उद्योगहरुको पहिचान गरेर यस्ता उद्योगहरूलाई सहायता प्रदान गर्ने लक्ष्य मन्त्रालयको रहेको मन्त्री न्यौपानेको भनाइ छ ।

यसैगरी उद्यम संचालनको वातावरण निर्माण गरेर उद्यमी उत्पादन गर्ने सरकारको अर्को लक्ष्य रहेको भन्दै सिपमुलक तालिममा आमनागरिकलाई जोड्न खोजिएको बताउनुभयाे । "उद्यमी उत्पादन हाम्रो अर्को लक्ष्य हो," उहाँले भन्नुभयाे "स्थान,परिवेशका आधारमा कुन स्थानमा कस्तो खालको सिपमुलक तालिम संचालन गर्ने, त्यो जानकारी पनि तपाइँहरुले सुझावका रुपमा दिएर सहयोग गर्नुस् ।"

कार्यक्रममा सहभागी ब्यवसायीहरुले पनि उद्योग सम्बन्धी नीति एउटै हुनु पर्ने भन्दै एकद्वार प्रणाली लागू गरिनु पर्ने सुझाव दिएका थिए ।