काठमाडौं । राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)ले निर्माण गर्न लागेको ऊर्जा नीतिमा स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादकहरूले ऊर्जाको अध्ययन, उत्पादन, प्रसारण, व्यापार र वितरणमा निजी क्षेत्रको सहभागिता थप अभिवृद्धि गर्ने नीति लिन सुझाव दिएका छन् । मंगलबार स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादकहरूको संस्था, नेपाल (इप्पान)मा आयोजित रास्वपा-इप्पान अन्तरक्रियामा इप्पानले ऊर्जा नीतिमा समेट्नुपर्ने विषयबारे सुझाव दिएको हो ।
ऊर्जाको स्रोत, उपयोग, भण्डारण र व्यापार विविधीकरण गर्ने ऊर्जालाई निर्यातयोग्य वस्तुका रूपमा विकास गरी हरित ऊर्जा उत्पादनबापत प्राप्त हुने कार्बन फण्डका लागि अन्तर्राष्ट्रिय समुदायसँग पहल गर्ने निजी क्षेत्रको प्रवद्र्धनका लागि लगानीमैत्री, स्पष्ट, सरल, छोटो र पारदर्शी प्रक्रिया अवलम्बन गर्ने र स्वदेशी निजी क्षेत्रलाई प्राथमिकता दिई संरक्षण गर्दै विदेशी लगानीलाई आकर्षण गर्नेलगायतका सुझाव रहेका छन् ।
सो अवसरमा इप्पान अध्यक्ष गणेश कार्कीले ऊर्जाको माध्यमबाट रोजगारी सिर्जना, वैदेशिक मुद्रा आर्जन, ग्रामीण पूर्वाधार र पर्यावरणमैत्री विकास गर्दै ऊर्जालाई नेपालको आर्थिक समृद्धिको प्रमुख संवाहक बनाउने गरी नीति निर्माणमा जोड दिनुभयो । उहाँले विद्युत् खरिदबिक्री सम्झौता (पिपिए) भएका तीन हजार छ सय मेगावाटका आयोजनाको वित्तीय व्यवस्थापन हुन नसकेको भन्दै सो सम्बन्धमा आवाज उठाउन आग्रह गर्नुभयो । नेपाली प्रवद्र्धकलाई सरकारले हरेक कुरामा थिचेको थिच्यै गरिरहेको भन्दै स्वदेशी निजी क्षेत्रको संरक्षणबिना विदेशी लगानी आकर्षित हुन नसक्ने कार्कीले बताउनुभयो ।
जग्गा प्लटिङ गर्नेलाई हदबन्दी छुट दिने सरकारले ३०/३५ वर्षपछि सरकारकै सम्पत्ति हुने जलविद्युत् आयोजनाका लागि किन हदबन्दी छुट दिन सक्दैन भन्ने प्रश्न गर्दै अध्यक्ष कार्कीले यस विषयमा पनि आवाज उठाउन आग्रह गर्नुभयो । इप्पान उपमहासचिव प्रकाश दुलालले विद्युत् विधेयक, केही नेपाल ऐन, वन ऐन, वन्यजन्तु संरक्षण ऐनलगायत दर्जनौं ऐन/नियम संशोधनको तयारी भइरहेकाले रास्वपाले मिसन ८४ भनेर सुतेर बस्ने हो भने जलविद्युत् प्रवद्र्धक २०८० मै सडकमा आउने चेतावनी दिनुभयो । मिसन ८४ भनेर चार वर्ष सुतेर नबसी खबरदारी गर्न पनि उहाँले रास्वपालाई आग्रह गर्नुभयो । रास्वपा उपसभापति एवं अर्थशास्त्री डा. स्वर्णिम वाग्लेले विद्युत् उत्पादनमा भाँजो हाल्ने सबै क्षेत्रलाई सूक्ष्मरूपले नियालिरहेको भन्दै रास्वपा निजी क्षेत्रमैत्री राजनीतिक दल भएको दाबीसमेत गर्नुभयो । सांंसदसमेत रहनुभएका वाग्लेले भन्नुभयो, ‘निजी क्षेत्रप्रति यति धेरै उदार पार्टी न हिजो थियो, न भोलि हुनेछ । आत्मनियमनसहितको निजी क्षेत्र हामीले कल्पना गरेका छौँ ।’
रास्वपा सांसद शिशिर खनालले ऊर्जा खपतको वस्तुमात्रै नभएर रणनीतिक वस्तुसमेत भएकाले रास्वपाको ऊर्जा नीतिमा सोहीअनुसार सम्बोधन गरिने बताउनुभयो । रास्वपा ऊर्जा नीति कार्यदलका संयोजक ई. श्रीराम न्यौपानेले अरब देशहरू आफूसँग भएको प्राकृतिक स्रोत कच्चा तेल बेचेर धनी भएको उल्लेख गर्दै नेपालले पनि आफूसँग भएको जलस्रोत बेचेरै धनी हुनुपर्ने बताउनुभयो । इप्पानले ऊर्जासँग सम्बन्धित विभिन्न १६ बुँदे सुझाव दिएको छ ।
बिक्रीमा विद्यावारिधि ?
युवा जनशक्ति निर्यात गर्ने देश
गल्तीलाई आत्मसात गर्ने कि अझै
योगचौतारी नेपाल स्वस्थ समाज निर्माणमा
हिमालय टाइम्स र नियमित लेखनका
प्राकृतिक चिकित्सालय र योग चौतारीबीच