खलंगाबाट पूर्वराजाको आहृवान

जुम्ला । पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहले राष्ट्रको पुरानो गौरव फर्काउन सबैलाई एकजुट हुन आहृवान गर्नुभएको छ । शनिबार जुम्लाको सदरमुकाम पुग्नुभएका शाहले देश बनाउन हाम्रै पाखुराको बलमा अघि बढ्न आहृवान गर्नुभएको हो । आफू जन्मे हुर्केको थातथलो छोडेर अन्यत्र बसाइँ सर्नुपर्ने र अर्काको देशमा गएर तातो ताप, पीडा खप्नुपर्ने अवस्थाको अब अन्त्य हुनुपर्ने उहाँको भनाइ थियो । ‘अब राष्ट्रको पुरानो गौरव फर्काउन जुटौँ, देश बनाउन उठौँ र हाम्रै पाखुराको बलमा अघि बढ्न कम्मर कसौँ,’ खलंगामा लिखित सम्बोधन गर्नुभएका पूर्वराजा शाहले भन्नुभयो, ‘आफू जन्मे हुर्केको आफ्नो थातथलो छोडेर अन्यत्र बसाइँ सर्नुपर्ने, अर्काको देशमा गएर तातो, ताप, पीडा खप्नुपर्ने अवस्थाको अब अन्त्य हुनुपर्दछ ।’

अपार सम्पदा हुँदाहुँदै पनि देश परनिर्भरतातिर गइरहेको भन्दै उहाँले चिन्ता व्यक्त गर्नुभयो । परिवर्तन साँच्चै पीडादायी भए पनि सधैँ आवश्यक हुने उहाँको भनाइ थियो । संसारको पांग्रा सधैँ आफ्नो गतिमा चलिरहने भन्दै कुनै पनि चिज स्थायी नहुने उहाँले बताउनुभयो । ‘अपार सम्पदा हुँदाहुँदै पनि हामी परनिर्भरतातिर गइरहेका छौँ । आफ्नै भूगर्भभित्र अथाह धन धान्य छ– तर खानका लागि काम खोज्न हामी भौतारीई राखेका छौँ,’ उहाँले भन्नुभयो, ‘आज, हिजो होइन हामी आफैँ बदलिरहेका छौँ । परिवर्तन साँच्चै पीडादायी भए पनि सधैँ आवश्यक हुन्छ । याद होस्, संसारको पांग्रा सधैँ आफ्नो गतिमा चलिरहेको हुन्छ । यो संसारमा जे आउँछ, त्यो रहँदैन र जाने कुरा हराउँदैन ।’

त्यसका लागि नयाँ समझदारी, संवाद, वार्तालाप र सर्वपक्षीय सम्मेलनको निष्कर्ष निकाल्नुपर्ने उहाँले प्रस्ताव गर्नुभयो । सबैले सबैलाई सम्झेर राष्ट्रिय सोच बनाउन उहाँले आहृवान गर्नुभयो । सर्वपक्षीय नयाँ सम्मेलन र नयाँ सम्झौताको निष्कर्ष निकालौँ भन्ने जनमतसमेत बढ्दै गइरहेको उहाँको जिकिर थियो । ‘अब सुध्रौँ, अब चेतौँ र सबैले सबैलाई सम्झेर राष्ट्रिय सोच बनाऊँ, मार्ग सुधार गरौँ,’ उहाँले भन्नुभयो, ‘नयाँ समझदारी, नयाँ संवाद, नयाँ वार्तालाप, सर्वपक्षीय नयाँ सम्मेलन र नयाँ सम्झौताको निष्कर्ष निकालौँ भन्ने जनमत बढ्दै गइरहेको हाम्रो अनुभव छ ।’

खलंगा पुगेर उहाँले आफ्ना गौरवशाली पिता पुर्खाको पनि सुखद संस्मरण भइरहेको बताउनुभयो । जुम्ला राष्ट्रियता, भाषा, धर्म संस्कृति र सुन्दर सुसम्पन्न प्रकृतिको दिव्य धरोहर भएको उहाँको भनाइ थियो । नेपालको एकीकरण हुनुअघि बाइसे/चौबीसे राज्य चरणमा पनि जुम्ला, सिञ्जा सभ्यताको केन्द्र स्थलको रूपमा रहेको इतिहास उहाँले स्मरण गर्नुभयो । ‘यो सुन्दर स्थलमा उपस्थित भइरहँदा मलाई आफ्ना गौरवशाली पिता पुर्खाको पनि सुखद संस्मरण भइरहेको छ । जुम्ला राष्ट्रियता, भाषा, धर्म संस्कृति र सुन्दर सुसम्पन्न प्रकृतिको दिव्य धरोहर हो,’ उहाँले भन्नुभयो, ‘नेपालको एकीकरण हुनुअघि बाइसे÷चौबीसे राज्य चरणमा पनि जुम्ला, सिञ्जा सभ्यताको केन्द्र स्थलको रूपमा रहेको इतिहास छ ।’

गत कात्तिकमा मात्रै उहाँले जनताले खोजेको र रोजेको सही पात्रबाट जनहितमा गतिलो काम अघि बढाउन पाउनुपर्ने बताउनुभएको थियो । गत दशैँमा शुभकामना सन्देश दिँदै उहाँले देश र जनतामाथि अब कुनै प्रकारको घात हुन नहुने बताउनुभएको थियो । व्यक्तिगत स्वार्थ, दलीय भागबण्डा, आपसी राजनीतिक द्वन्द्व, चरम भ्रष्टाचार र बेथितिबाट जनता आजित भएको उहाँको भनाइ थियो । त्यसयता उहाँ निरन्तर जनतामाझ गइरहनु भएको छ । राजतन्त्रको अन्त्य भएको लामो समय मौन बस्नुभएका उहाँको पछिल्लो समयको सक्रियतालाई अर्थपूर्ण रूपमा हेरिएको छ ।

जुम्लामा नागरिक अभिनन्दन
पूर्वराजा शाहलाई जुम्लामा नागरिक अभिनन्दन गरिएको छ । शनिबार जुम्ला विमानस्थलबाट कृष्ण मन्दिरसम्म गाडीमा पुग्नुभएका पूर्वराजा शाह चन्दननाथ मन्दिरसम्म पैदल हिँडेर नागरिकसँग भेटघाट तथा अन्तरक्रिया गर्नुभएको थियो । कृष्ण मन्दिरबाट चन्दननाथ मन्दिरसम्मको झण्डै तीन सय मिटरको दूरी पूर्वराजाले पैदल हिँडेर स्थानीय तथा नागरिकसँग भेटघाट र अन्तरक्रिया गर्नुभएको थियो । त्यहाँस्थित मन्दिरमा उहाँले पूजा-आजासमेत गर्नुभएको थियो । त्यहीँ उहाँलाई नागरिक अभिनन्दन गरिएको हो ।