
हुम्ला । हुम्लाको उत्तरी नाम्खा गाउँपालिका-६ हिमालपारिको नामले परिचित लिमीको जाङ गाउँ बसाइँसराइको मारमा परेको छ । बसाइँसराइकै कारण यो गाउँ अहिले रित्तिएको छ । एक वर्षअघि चार घरधुरीको बसोबास रहँदै आएको जाङ गाउँ यो वर्ष खाली भएर शून्य रहेको छ । जाङ गाउँका स्थानीयले सुविधाको खोजीमा काठमाडौं, सुर्खेत, नेपालगञ्ज लगायतका शहरमा बसाइँसराइ गरेर गएपछि गाउँ रित्तिएको हो ।
यो वर्ष जाङ गाउँमा कोही पनि नभएको तिल गाउँका वडा सदस्य तुण्डुप लामाले बताउनुभयो । कोरोनामा बन्द रहेको चीनसँगको हिल्सा नाका खुलेपछि कोही रोजगारीका लागि चीन ताक्लाकोट पुगेका छन् भने बढीजसो जाङ गाउँका स्थानीय सिमकोटसहित जिल्ला बाहिर रहेका सुविधा सम्पन्न शहरमा बसाइँसराइ गरेर गएका कारण गाउँ नै खाली भएको वडा सदस्य लामाले बताउनुभयो ।
विगत तीन/चार वर्ष यतादेखि गाउँ छोड्ने क्रम बढिरहेको अवस्थामा यसपटक गाउँ नै खाली गरेर स्थानीय शहर केन्द्रित भएका हुन् । गाउँलेलाई गाउँमै रोक्ने उपायको खोजी गर्न गाउँपालिकाले आवश्यक पहल लिनुपर्ने बताइएको छ । हरेक वर्ष हिउँद याममा खाली हुने जाङ गाउँ यो वर्ष गाउँ नै शून्य बनाएर स्थानीय शहर केन्द्रित भएका छन् ।
दुई वर्ष यतादेखि गाउँपालिकाले यहाँका नागरिक विरामी हुँदा उपचारका लागि हिउँदयामसहित बाह्रै महिना लिमी स्वास्थ्यचौकीमा स्वास्थ्यकर्मी खटाए पनि जाङ गाउँका स्थानीयले गाउँ छाडेर शून्य बनाएको बताइएको छ । हल्जी र तिल गाउँका लागि स्वास्थ्य सेवा बाह्रै महिना उपलब्ध हुँदै आएको लिमी स्वास्थ्य चौकीका अहेब स्वास्थ्यकर्मी लोग बोहराले बताउनुभयो । जाङ गाउँको भृकुटी आधारभूत विद्यालय विद्यार्थी नभएका कारण बन्द रहेको छ । गाउँमा कोही नभएपछि गाउँमै रहेको विद्यालयसमेत बन्द हुन पुगेको छ ।
गाउँ छाडेर बसाइँसराइ गरेर जाने समस्या जाङ गाउँको मात्रै नभएर तिल र हल्जीमा पनि यो समस्या विस्तारै देखिँदै आएको हल्जी गाउँका स्थानीय छिरिङ तुण्डुप लामाले बताउनुभयो । यो वर्ष तिल गाउँमा १५ घरधुरीको मात्रै बसोबास रहेको स्थानीय लामाको भनाइ छ । हल्जी गाउँमा भने सबै यतै रहेको उहाँको भनाइ थियो । हिउँदका महिनामा कोही चिसो छल्न जिल्लाबाहिर गएपछि वर्षायाममा घर फिर्ता हुने गरेका छन् । हल्जीका युवाले रोजगारीका लागि गाउँ छाडे पनि वर्षायाममा घर फिर्ता हुने गरेको बताइएको छ ।
सुविधाका लागि यातायात, विद्युत्, गुणस्तरीय शिक्षा लगायतका पहुँच नहुँदा लिमीका केही गाउँ विस्तारै रित्तिँदै अजान थालेका हुन् । गाउँ छाड्नु आफूहरूको रहर नभई बाध्यता भएको स्थानीयले बताउने गरेका छन् ।
बिक्रीमा विद्यावारिधि ?
युवा जनशक्ति निर्यात गर्ने देश
गल्तीलाई आत्मसात गर्ने कि अझै
योगचौतारी नेपाल स्वस्थ समाज निर्माणमा
हिमालय टाइम्स र नियमित लेखनका
प्राकृतिक चिकित्सालय र योग चौतारीबीच