त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट १२ हजार विद्यार्थी दीक्षित

काठमाडौं । त्रिभुवन विश्वविद्यालयको ४९औँ दीक्षान्त समारोहमा सोमबार विभिन्न संकाय र तहमा उपाधिप्राप्त १२ हजार ४१५ विद्यार्थी दीक्षित भएका छन् । त्रिपुरेश्वरस्थित दशरथ रंगशालामा भएको समारोहमा राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलको उपस्थितिमा प्रधानमन्त्री एवं कुलपति पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’बाट विद्यार्थीहरू दीक्षित भएका हुन् । त्रिविको ६१औँ ग्रेसलिस्टमा परेका ७४ हजार ७४९ विद्यार्थीमध्ये यसपटक १२ हजार ४१५ जनाले दीक्षान्त समारोहमा सहभागिताका लागि आवेदन दिएका थिए । निवेदन दिएकामध्ये स्नातक तहतर्फ आठ हजार ९८ जना, स्नातकोत्तर तहतर्फ चार हजार १०४, एमफिलतर्फ ४४ तथा विद्यावारिधितर्फ ११२ विद्यार्थी दीक्षित भएका हुन् । विश्वविद्यालयका कार्यवाहक उपकुलपति प्राडा. शिवलाल भुसालले २०७९ असार १ देखि २०८० जेठ मसान्तसम्म उत्तीर्ण गरेका विद्यार्थी दीक्षान्त समारोहमा सहभागी हुन पाउने व्यवस्था गरिएको जानकारी दिनुभयो ।

गत वर्ष १० हजार ३०० विद्यार्थी दीक्षान्त समारोहमा सहभागी भएका थिए । उहाँले उत्तीर्ण विद्यार्थीलाई स्वदेशमै रोजगारीसहित टिकाउने चुनौती देखिएको स्थितिमा विश्वविद्यालयले शिक्षासँगै उद्यमशीलता अपनाउने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो । यसैबीच, सबैभन्दा ठूलो दीक्षान्त समारोह गरेको भन्दै विश्व रेकर्ड कायम भएको छ । अफिसियल वल्र्ड रेकर्डले विश्व रेकर्डको प्रमाणपत्र प्रदान गरेको छ ।

शिक्षामा गरिएको लगानीअनुसार प्रतिफल प्राप्त हुनुपर्छ : राष्ट्रपति पौडेल
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले शिक्षाविनाको समाज कल्पना पनि गर्न नसकिने भएकाले लगानी अनुसारको प्रतिफल प्राप्त हुनुपर्ने बताउनुभएको छ । शैक्षिक विकासमा सरकारले गरेको लगानीअनुसार प्रतिफल प्राप्तिका लागि विद्यार्थीहरू केन्द्रित हुनुपर्नेमा उहाँको जोड थियो । त्रिभुवन विश्वविद्यालयको सोमबार भएको ४९औँ दीक्षान्त समारोहलाई सम्बोधन गर्दै राष्ट्रपति पौडेलले शिक्षामा नेपाल सरकारको लगानी पर्याप्त नभए पनि सक्दो प्रयास देखिएकाले मुलुकको भाग्य र भविष्य जनशक्तिको उत्पादनसँग जोडिएको बताउनुभयो । ‘राज्यको लगानी भन्नुको तात्पर्य जनताकै लगानी हो । यसर्थ यहाँहरूको राष्ट्र र जनताप्रति केही दायित्व र केही कर्तव्य छ । यो दायित्व र कर्तव्य निर्वाह गर्ने कुरामा यहाँहरू चुक्नुहुने छैन भन्नेमा म आशावादी छु,’ राष्ट्रपति पौडेलले भन्नुभयोे, ‘तपाईंहरूले प्राप्त गर्नुभएको ज्ञान, सीप र प्रविधि राष्ट्र निर्माणका लागि उपयोगी हुनेछ र एउटा सक्षम, सबल तथा समृद्ध राष्ट्र निर्माणका लागि दीक्षित हुने तपाईं छात्रछात्राको भूमिका महत्वपूर्ण हुनेमा म विश्वस्त छु ।’ राष्ट्रपति पौडेलले स्वतन्त्रता, समानता, न्याय र समृद्धिको प्रगतिशील मार्गमा मुलुकलाई अघि बढाउन नेपालीहरू हिँडिरहेको बताउँदै देश परिवर्तनको बाटोमा अघि बढ्दाको संक्रमणकालीन चुनौती र बिघ्नबाधाको सामना पनि नेपालीले गर्न परिरहेको बताउनुभयो ।

मेरिटका आधारमा उपकुलपति नियुक्त गर्ने प्रधानमन्त्रीको घोषणा
प्रधानमन्त्री एवं त्रिभुवन विश्वविद्यालयका कुलपति पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ ले विश्वविद्यालयहरूमा हुने राजनीतिक नियुक्तिहरूमा राजनीतिक भागबण्डाको अन्त्य गरी मेरिटका आधारमा पदाधिकारीहरू नियुक्त गर्ने घोषणा गर्नुभएको छ । सोमबार दीक्षान्त समारोहलाई सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्रीले यस्तो बताउनुभएको हो । ‘आजको यो दीक्षान्त समारोह नेपालको इतिहासमा मात्रै ऐतिहासिक बनेन, विश्व इतिहासमा नै दीक्षान्त समारोहको तमाम शृंखलामा एउटा रेकर्ड हुन गयो,’ प्रधानमन्त्री प्रचण्डले भन्नुभयो, ‘म आज यस अवसरमा त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट नै राजनीतिक भागबण्डाको अन्त्य गर्ने मेरिटको आधार भिसी लगायतका पदाधिकारी नियुक्ति गर्ने प्रतिबद्धता तपाईंहरूको अगाडि व्यक्त गर्दछु ।’ उहाँले यसका लागि खुला प्रतिस्पर्धामा आउन देशभित्र र विश्वभरि रहेका विज्ञ नेपालीहरूलाई आहृवान पनि गर्नुभयो । ‘राजनीतिक दलहरूलाई त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा भागबण्डा होइन मेरिटको आधारमा नियुक्ति हुनका लागि अग्रसर हुन अपील गर्दछु,’ समारोहमा प्रधानमन्त्री प्रचण्डले भन्नुभयो ।

प्रधानमन्त्री प्रचण्डले एक्काइसौं शताब्दीको भूमण्डलीकृत विश्वमा विश्वस्तरीय जनशक्ति उत्पादनको प्रतिस्पर्धामा त्रिविले झेलिरहेको समस्या र नेपाली नागरिकका अपेक्षाबीच असमञ्जस्यको धरातलीय यथार्थता आफूले महसुस गरिरहेको बताउनुभयो । ‘भूमण्डलीकृत विश्वको दबाब एकातर्फ छ, जुन तत्कालका निम्ति हाम्रो काबुबाहिर पनि देखिन्छ,’ प्रधानमन्त्री प्रचण्डले सोध्नुभयोे, ‘तर, विश्व बजारका निम्ति प्रतिस्पर्धी जनशक्ति उत्पादनमा हामी कहाँ चुक्यौँ ? विगतमा विश्वविद्यालयहरूले आर्जन गरेको बलियो जनविश्वास र भरोसा किन कमजोर हुँदै गयो ? विश्वविद्यालयहरूमा क्रियाशील प्राज्ञहरूको भूमिका किन गुरुत्वपूर्ण हुन सकिरहेको छैन ? विश्वविद्यालयहरूमा शैक्षिक क्यालेण्डर लागू हुन नसक्नु, बेलाबेला पठनपाठनमा गत्यावरोध आइरहनुमा को दोषी छ ?’ उहाँले विश्वविद्यालयहरूको वर्तमान अवस्थामा रूपान्तरण गर्न सरकार र राजनीतिक नेतृत्वको पनि महत्वपूर्ण भूमिका रहने बताउनुभयो । गत कात्तिकदेखि त्रिवि उपकुलपतिविहीन छ । अहिले शिवलाल भुसाल त्रिविको कार्यवाहक उपकुलपति हुनुहुन्छ ।

काठमाडौंको ट्राफिक व्यवस्था अस्तव्यस्त
त्रिपुरेश्वरस्थित दशरथ रंगशालामा त्रिभुवन विश्वविद्यालयले ४९औँ दीक्षान्त समारोह सञ्चालन गर्दा सोमबार काठमाडौंमा ट्राफिक व्यवस्था अस्तव्यस्त बन्यो । दीक्षान्तका लागि १२ हजार ४१५ जति विद्यार्थी र उनका अभिभावक उपस्थिति हुने भएपछि त्यही बाटो आवतजावत गर्ने सवारीसाधन जाम बढेको हो । काठमाडौं उपत्यका ट्राफिक प्रहरी कार्यालयका प्रवक्ता प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक राजेन्द्रप्रसाद भट्ट एकैपल्ट ठूलो संख्यामा विद्यार्थी, अभिभावकको उपस्थिति भएपछि जाम भएको बताउनुभयो । सर्वसाधारण यात्रुलाई समस्या नपरोस् भनेर ठूला सामान बोक्ने गाडीलाई कोटेश्वर, कलंकीबाट त्रिपुरेश्वर हुँदै आउन रोक लगाइएको थियो । तर, पनि त्रिपुरेश्वरमा पार्किङको उचित व्यवस्थापन नहुँदा सडक अस्तव्यस्त भएको उहाँले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार पूर्व र उत्तर रुटबाट आउने सम्पूर्ण सवारी साधनलाई टुँडिखेलमा पार्किङ गर्न भनिएको थियो भने कालीमाटी रुटबाट आउने सवारी साधनहरूलाई विश्व निकेतन स्कुलमा पार्किङको व्यवस्था गरिएको थियो ।