महिला उद्यमी सम्मेलन

काठमाडौं । महिलाको लगानी, घर-घरमा उद्यमी भन्ने नाराका साथ भैरहवामा पहिलोपटक राष्ट्रिय महिला उद्यमी सम्मेलन २०८० सुरु भएको छ । नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघको महिला उद्यमी विकास समितिको अगुवाइमा नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघ लुम्बिनी प्रदेश एवं सिद्धार्थ उद्योग वाणिज्य संघको समन्वयमा शुक्रबारदेखि सुरु भएको सम्मेलनमा देशभरबाट तीन सय ५० महिला उद्यमीको सहभागिता रहेको छ । सम्मेलनमा उद्यम व्यवसाय सञ्चालनका लागि आवश्यक नीतिगत व्यवस्थासँगै प्रक्रियागत सहजता, तालिम, पुँजी, प्रविधि, दक्ष जनशक्ति र बजारीकरणसम्मका विद्यमान चुनौतीबारे महिला उद्यमीहरूले ध्यानाकर्षण गराएका छन् । थोरै पुँजी लगानीबाटै स्थानीय स्रोत साधन परिचालन गरी व्यवसाय सञ्चालन गर्न सकिने भएकाले महिला उद्यमी एवं लघु, घरेलु तथा साना उद्योगबाट ठूलो आर्थिक उन्नतिको सम्भावना रहेको पनि उनीहरूले बताएका छन् ।

कार्यक्रममा लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री डिल्लीबहादुर चौधरीले महिला उद्यमलाई आयसँग र गाउँका उद्यमलाई शहरसँग जोड्नुपर्ने बताउनुभयो । महिलाले कम्तीमा ३० हजारभन्दा माथि कसरी आयआर्जन गर्न सक्छन् भन्ने विषयमा प्रदेशले उद्यमशीलता कार्यक्रम तयारी गरेको मुख्यमन्त्री चौधरीले जानकारी गराउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ‘अहिले युवाहरू विदेशिने समस्या छ, यस्तो अवस्थामा महिला उद्यमीहरू अग्रसर भई सम्मेलन आयोजना गर्नुलाई हामीले ठूलो अवसरका रूपमा लिएका छौँ । महिला उद्यमशीलता प्रवद्र्धनका लागि आवश्यक आर्थिक स्रोत जुटाउन लुम्बिनी प्रदेश तयार छ । महिला उद्यमी सफल नभएसम्म देश सफल हुँदैन ।’

प्रदेश गृहमन्त्री सन्तोष पाण्डेयले महिला उद्यमीलाई सहयोग गर्नु प्रदेश सरकारको आफ्नो दायित्व भन्दै स्थानीय बजार प्रवद्र्धन, ब्राण्डिङ, मार्केटिङमा सहयोगका साथै महिला उद्यमशीलतालाई अर्थतन्त्रमा जोड्न प्रदेश सरकारले पहल गरिरहेको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ‘हामीले दुर्ई लाख युवालाई रोजगारी दिने लक्ष्य लिएका छौँ । युवालाई उद्यमी बनाउने हाम्रो प्रयत्नमा निजी क्षेत्रको सहकार्य खोजेका छौँ । आगामी नीति तथा कार्यक्रम र बजेटमा महिला उद्यमीका लागि प्रदेश सरकारले के-कस्ता विषय समावेश गर्नु उचित हुन्छ, त्यसबारे सुझाव दिन पनि अनुरोध गर्छु ।’

नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका वरिष्ठ उपाध्यक्ष अञ्जनकुमार श्रेष्ठले साना उद्यमीको प्रवद्र्धन, महिला उद्यमीको सशक्तीकरण र आर्थिक समृद्धिको प्रवद्र्धनसँगै दिगो व्यवसायका लागि सरकारले वातावरण बनाउनुपर्ने बताउनुभयो । महिला उद्यमीलाई वित्तीय पहुँच उपलब्ध गराउन आवश्यक रहेको र त्यसका लागि परियोजना धितोमा कर्जा, सहुलियत कर्जा र पुनर्कर्जालगायतका सुविधा सहज र प्रभावकारी बनाइनुपर्नेमा महासंघले जोड दिँदै आएको बताउनुभयो ।

वरिष्ठ उपाध्यक्ष श्रेष्ठले भन्नुभयो, ‘महिला उद्यमशीलताका बहुआयामिक फाइदा छन्, यो रोजगारी, आर्थिक वृद्धि र उद्यमशीतलतासँग मात्रै जोडिएको विषय होइन, यो समानता र समन्यायिक समाज निर्माणको विषय पनि हो । हाल नेपालमा २७ प्रतिशत व्यवसाय महिलाका नाममा छन् तर यसमा सक्रियतापूर्वक लागेका महिलाको संख्या कम छ, हाम्रो समाजको समुन्नत विकास हुन नसक्नुमा यो पनि एउटा कारण हो ।’ महासंघ उपाध्यक्ष हेमराज ढकालले महिला उद्यमशीलता विकासका लागि सरकार र निजी क्षेत्र मिलेर काम गर्नुपर्ने आवश्यकता औँल्याउनुभयो । महासंघ लुम्बिनी प्रदेश अध्यक्ष कृष्णप्रसाद शर्माले मुलुकभर नै उद्यमी महिलाका समस्या सुन्ने र उद्यमशीलता विकासका लागि सहयोग पुग्ने गरी महिला उद्यमी सम्मेलन भैरहवामा आयोजना गरिएको बताउनुभयो ।

महिला उद्यमी विकास समिति सभापति कमला श्रेष्ठले तीनवटै तहका सरकार र वित्तीय पदाधिकारीलाई थलोमा राखेर महिला उद्यमीको अवस्था, विद्यमान नीतिगत व्यवस्था, व्यावहारिक चुनौती र समाधानका उपायबारे छलफल गर्ने उद्देश्यका साथ सम्मेलन आयोजना गरिएको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ‘सन् १९७१ देखि २०२१ सम्म आर्थिकरूपमा सक्रिय १० वर्षभन्दा माथिका महिलाको जनसंख्या २९.२ प्रतिशतबाट बढेर ६०.४ प्रतिशत पुगेको छ । श्रमशक्तिमा महिला सहभागिता एक प्रतिशतले मात्रै बढ्यो भने पनि नेपालको कुल गार्हस्थ्य उत्पादनमा ०.३ प्रतिशतले बढ्नेछ ।’ सम्मेलन दुई दिनसम्म चल्ने बताइएको छ ।