नेपाली कांग्रेसले आज स्थापना दिवस मनाउँदै

काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसले देशैभर विभिन्न कार्यक्रम गरी पार्टीको ७८औँ स्थापना दिवस मनाउँदै छ । पार्टी स्थापना दिवसको अवसरमा नेपाली कांग्रेसले आज (शुक्रबार) दिउँसो २ बजे पार्टी केन्द्रीय कार्यालय सानेपामा पार्टी स्थापना दिवसको अवसरमा ‘श्रद्धा, संकल्प र सम्मान कार्यक्रम राखेको छ । कार्यक्रमलाई पार्टी सभापति शेरबहादुर देउवा लगायतका नेताहरूले सम्बोधन गर्ने कार्यक्रम छ । यसपटक नेपाली कांग्रेसले स्थापना दिवस सातै प्रदेशमा कार्यक्रम गरेर मनाउँदै छ । पार्टी स्थापनाको दिन माघ १२ मा सबै प्रदेशमा कार्यक्रम गरिने मुख्य सचिव कृष्णप्रसाद पौडेलले जानकारी दिनुभएको छ । नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेसको पहिलो अधिवेशनको मिति २००३ माघ १२ लाई कांग्रेसले स्थापना दिवसका रूपमा मनाउँदै आएको छ । यस्तै, पार्टी स्थापना दिवसको अवसरमा कांग्रेसले आज देशभरमा ६ हजार ७४३ वटा कार्यक्रम गर्दै छ । हरेक नेता, कार्यकर्ता र शुभचिन्तक आफ्नो वडाको कार्यक्रममा अनिवार्य सहभागी हुनुपर्ने निर्णय गरेको छ ।

हुन त नेपालको सबैभन्दा पुरानो राजनीतिक दलका रूपमा परिचित नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय नेतादेखि तल्लो तहका कार्यकर्तामध्ये विरलैलाई थाहा होला कि आफ्नो पार्टीको स्थापना कहिले र कहाँ भएको थियो । विश्व राजनीतिक इतिहासको रंगमञ्चमा एउटै दलको नेतृत्वमा तीनवटा शासन व्यवस्थालाई परास्त गरेर नयाँ शासन व्यवस्थाको स्थापना गर्न सफल इतिहास भएको कुनै पार्टी छ भने त्यो नेपालकै राजनीतिक दल नेपाली कांग्रेस हो । जसले १०४ वर्षसम्म चलेको राणा शासनदेखि ३० वर्षे एकदलीय निरंकुश पञ्चायती व्यवस्था र अन्त्यमा २३८ वर्ष पुरानो शाहवंशीय राजतन्त्रकै अत्यका लागि भएका विभिन्न आन्दोलनमा नेतृत्वदायी भूमिका निर्वाह गरेको छ । तर, यही पार्टीका नेता कार्यकर्ताहरूलाई अहिले आफ्नै पार्टीको इतिहासबारे जानकारी नहुनु अथवा भएर पनि त्यसको कुनै चियो चर्चोसम्म नहुनु आफैँमा आश्चर्यको विषय हो ।

अखिल भारतीय नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेस स्थापना भएको चार महिनालगत्तै भारतमा रहेका नेपाली युवाहरूको संयुक्त प्रयासमा २००३ साल माघ १२ देखि १५ गतेसम्म कोलकाताको भवानीपुरमा प्रथम भेला भएको थियो । जुन भेलाले नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेसको स्थापना गर्‍यो । उक्त भेलाले राणा शासनविरुद्ध लागेको आरोपमा जेलजीवन बिताइरहेका प्रजा परिषद्का नेता टंकप्रसाद आचार्यलाई सम्मानस्वरूप सभापतिमा चयन गर्‍यो भने बिपी कोइरालालाई कार्यबाहक सभापति बनायो । उक्त कार्यसमितिमा मन्त्रीका रूपमा बालचन्द्र शर्मा, संगठन विभाग प्रमुखमा डिल्लीरमण रेग्मी, संगठन मन्त्रीमा कृष्णप्रसाद भट्टराई, प्रचार संगठन सदस्यमा देवव्रत परियार र सदस्यहरूमा गोपालप्रसाद उपाध्याय भट्टराई, लाक्पाछिरिङ शेर्पा, रुद्रप्रसाद गिरी र कार्यालय सचिवमा ईश्वर बराल हुनुहुन्थ्यो ।

उता, राणा शासकबाट प्रताडित हुन पुग्नुभएका असन्तुष्ट नेता सुवर्णशम्शेर राणाको सक्रियतामा २००५ साल साउन १ गते कोलकातामा एउटा बृहत् भेलाको आयोजना भयो । उक्त भेलाको निर्णयबमोजिम सोही वर्षको पुस १५ गते कोलकाताकै टाइगर हलमा आयोजित प्रथम महाधिवेशनले नेपाल प्रजातन्त्र कांग्रेसको गठन गर्‍यो । जसको सभापतिमा महेन्द्रविक्रम शाह, प्रधानमन्त्रीमा सूर्यप्रसाद उपाध्याय, सहायक प्रधानमन्त्रीमा प्रेमबहादुर कंसाकार, कोषाध्यक्षमा राजेश्वरीप्रसाद उपाध्याय र सिबी सिंह र मन्त्रीगणमा बाबुराजा मोक्तान र सुन्दरराज चालिसे रहनुभएको थियो । सदस्यहरूमा सुवर्णशम्शेर राणा, महानन्द सापकोटा, पूरण सिंह, लक्ष्मीदत्त उपाध्याय र भीमभक्तसिंह बस्नेत रहनुभएको थियो । त्यसको एक वर्षपछि ००६ साल चैत २७ देखि २९ गतेसम्म चलेको नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेस र नेपाल प्रजातन्त्र कांग्रेसको संयुक्त महाधिवेशनले दुई पार्टीबीचको एकता गरी नेपाली कांग्रेसको जन्म भएको हो । जसले नेपालको प्रजातान्त्रिक इतिहासमा अतुलनीय योगदान पुर्‍याएको छ । त्यो इतिहास बोकेको पार्टीका नेता र कार्यकर्ताहरूमा भने अझै पार्टी स्थापना दिवसबारे अन्योलता छ । यदि विश्वका अन्य मुलुकमा हुन्थ्यो भने कुनै पनि व्यक्ति वा संघ, संस्थाको जन्म वा स्थापना भएको ७८ वर्ष प्रवेशलाई प्लेटिनम महोत्सवको रूपमा विशेष ढंगले मनाउने गरिन्थ्यो । तर, नेपाली कांग्रेसले भने स्थापना दिवसलाई औपचारिकतामा मात्र सीमित गरेको छ । विभिन्न आन्दोलनमा नेतृत्व गरेको कांग्रेसले २००७ सालमा प्रजातन्त्र ल्याउन सफल हुँदै २०३६ सालको जनमत संग्रह, २०४२ सालको सत्याग्रह, २०४६ सालको प्रजातन्त्र बहाली, २०६२-०६३ सालको दोस्रो जनआन्दोलन हुँदै संविधानसभामार्फत संविधान घोषणा गरी कांग्रेस नेतृत्वकै सरकारले संविधान अनुसारका तीनै तहको चुनाव सम्पन्न गरी मुलुकको एउटा राजनीतिक अध्याय पूरा गराउँदै स्थायित्वतर्फ अघि बढाएको छ ।

‘समुदायमा कांग्रेस’ अभियान सुरु गर्दै
नेपाली कांग्रेसले पार्टी स्थापनाको दिवसलगत्तै ‘समुदायमा कांग्रेस’ अभियान सुरु गर्दै छ । १३ माघमा ७७ जिल्लामा केन्द्रीय तहका नेताहरू प्रतिनिधिका रूपमा खटिनेछन् । प्रतिनिधिका रूपमा खटिएका नेताले तिन दिनसम्म आन्तरिक पार्टी संगठन सुदुढीकरणका लागि कार्य गर्नेछन् । शहीद दिवसका अवसरमा १६ माघमा सबै वडामा कार्यक्रम गरिने मुख्यसचिव पौडेलले जानकारी दिनुभएको छ । माघ १६ पछि समुदायमा कांग्रेस अन्तर्गतको अभियान प्रारम्भ हुने भएको छ । समुदायमा कांग्रेसका लागि केन्द्रीय प्रतिनिधिको साथै प्रत्येक प्रदेशमा शीर्ष तहका नेताहरू पार्टीले खटाउनेछ । केन्द्रीय प्रतिनिधिबाहेक पदाधिकारी र पूर्वपदाधिकारीलाई प्रत्येक प्रदेशमा पुगेर समुदायमा कांग्रेस अभियानमा सहभागी हुने पौडेलले जानकारी दिनुभयो ।

अभियानको लागि कांग्रेसले ‘समुदायमा जाऔँ, जनताका कुरा सुनौँ’ नारा तय गरेको छ । जनताका अपेक्षा, सुझाव र गुनासा सुन्ने गरी अभियान सञ्चालन गर्न लागिएको कांग्रेसले जनाएको छ । केन्द्रबाट खटिने प्रतिनिधिले स्थानीय स्तरमा सेवा प्रवाहको अवस्था, विकास निर्माण र समुदायमा भएका असल अभ्यासको अवलोकन गर्ने जिम्मेवारी दिइएको छ । जनताबाट आएका सुझावलाई सम्बन्धित तहमा कार्यान्वयनका लागि पहलकदमी लिने कांग्रेसले जनाएको छ । समुदायमा कांग्रेस अभियानले महासमिति बैठकलगायत पार्टीको नीति निर्माणका क्रममा नीतिगत मार्गदर्शन गर्ने उद्देश्य कांग्रेसले राखेको छ । अभियानको लागि जिल्लास्तरमा केन्द्रीय प्रतिनिधि खटिनेछन् । जिल्लाले वडा तहमा प्रतिनिधि खटाउने गरी कार्यक्रम तय गरिएको छ । जनताका कुरा सुन्ने अभियानमा औपचारिक कार्यक्रम नहुने कांग्रेसले जनाएको छ । अभियान अन्तिम दिन माघ २६ गते सुशील कोइरालाको स्मृति दिवससँगै कार्यक्रम समापन हुनेछ ।

मेची-महाकाली संवाद यात्रा गर्दै महामन्त्री थापा
नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापा मेची-महाकाली संवाद यात्रामा निस्कने हुनुभएको छ । पार्टीका कार्यकर्ताहरू र जनताका गुनासा र सुझाव लिन महामन्त्री थापाले संवाद यात्रा गर्न लाग्नुभएको हो । महामन्त्री थापाले यही माघ १३ गतेदेखि संवाद यात्रा सुरु गर्ने तयारी गर्नुभएको छ । झापाको भद्रपुर नगरपालिका-५ मेचीपुल भन्सारबाट संवाद यात्रा सुरु गर्ने महामन्त्री थापाले जानकारी दिनुभयो । संवाद यात्रामा जनताका कुरा सुन्ने, आफ्नो कुरा नभन्ने (भाषणका कार्यक्रम नगर्ने) तयारी छ । संवाद यात्राका लागि महामन्त्री थापा झापा, मोरङ, सुनसरी, सप्तरी, सिरहा, धनुषा, महोत्तरी, सर्लाही, रौतहट, बारा, पर्सा, चितवन, नवलपुर, नवलपरासी, रूपन्देही, कपिलवस्तु, दाङ, बाँके, बर्दिया, कैलाली र कञ्चनपुर पुग्ने कार्यक्रम तय भएको छ । संवाद यात्रा माघ २६ गते सकिनेछ । संवाद यात्रामा महामन्त्री थापा मात्रै सहभागी हुने बताइएको छ ।